အမှုစကာဗွဲအဓမ္မ
ပါဲနူ ပွမဒးဒုၚ်ကဵုဒုဟ်ဒဏ်ကမၠောန်တြံၚ် ဟိုတ်နူဖံက်ပကဝ်ဥပဒေ ကေုာံ ပွမဒးဒုၚ်ဖျေံလဝ်တာလျိုၚ် လ္တူအကာဲအရာဍုၚ် ကာဇၞော်မံက်တိုန်ဂှ်တှ်ေ ပွမစကာဗွဲအဓမ္မလဵုဂှ်ဟွံဟီု ဆေဝ်ဒဝ်ရ။24
သၟာကမၠောန်ကောန်ၚာ်မ္ဂးဂှ် ပွမသွံရာန်ကောန်ၚာ်၊ ပွမသ္ပဍိက်၊ ပွမစကာညံၚ်ရဴဍိက်၊ ပွမကူသာန်သွံရာန်မၞိဟ်၊ သွက်သ္ဂောံသုၚ်စောဲပ္ဍဲပဋိပက္ခရပ်လွဟ်တုဲ ပွမကၠေၚ်ဒက်စကာနကဵုခတှ်၊ ပွမပကောံပကေဝ် ဗွဲအဓမ္မ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ဟွံကၠောန်မံၚ်ဟွံဂွံတံ မဒှ်ရ။25
ပွမစကာနနဲ အဓမ္မတံဂှ် တေၚ်ကဵု သၞာဲဒဴဆက်ဆောံ ဂကောံသၟာကမၠောန်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဗဟဵု (ILO) ဂွံဒၟံၚ်ရ။ နကဵုမၞိဟ်ဒးဒုၚ်ဂိဆောံဂှ် ဟွံဒးဖေက် ပွမဒးဒုၚ်ကလေၚ်စောဲအမှု၊ ဒးဒုၚ်ကဵုဒဒိုက်၊ ဒးဒုၚ်ပၠန်နနဲမွဲမွဲ ဂှ် တုဲကဵုလဝ်အခေါၚ်အာတ် သြန်လေဲမွဲမွဲ မနွံရ။
အမှုကူသာန်သွံရာန်မၞိဟ်
ဗီုပြၚ်ကူသာန်သွံရာန်မၞိဟ်ဖအိုတ်တံဂှ် ဟွံဗၠးနူဥပဒေရ။ သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် လုတ်လောန်အမှုကူသာန်သွံရာန်ညးဗြဴ ကေုာံကောန်ၚာ်သၟဝ်အာယုက် ၁၈ သၞာံတံမ္ဂး ဖျေံဒုဟ်ဒဏ် မသ္ကာတ်မြဟ်ဂၠိုၚ်တံမာန်ရ။26
နကဵုညးဒးဒုၚ်ကူသာန်သွံရာန်ဂှ် ဟိုတ်နူဒးဒုၚ်ဇြဟတ်ဓရိုဟ် ဗွဲအဓမ္မတုဲ လုတ်လောန်အာအမှုဒုဟ်တၚ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် နကဵုဥပဒေဏံ အခေါၚ်ဒးဒုၚ်ကေတ်ကာဟွံမွဲရ။27
ညးဒးဒုၚ်ကူသာန်သွံရာန်မၞိဟ်ဂှ် ကဵုပရိုၚ်ဂရၚ်တေၚ်ကဵု ဒပ်စဵုဒၞာဆေဝ်တာ ပွမကူသာန်သွံရာန်မၞိဟ် မဒက်ပ္တန်လဝ် နကဵုဥပဒေစဵုဒၞာဆေဝ်တာပွမကူသွံရာန်မၞိဟ် မာန်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲဥပဒေဏံဝွံ နဒဒှ်စဵုဒၞာကဵုလဝ်ဗဂီုကၠီု ညးဗြဴ ကေုာံသၟတ်ကောန်ၚာ်အာယုက်သၟဝ် ၁၈ သၞာံ မဒးဒုၚ်သွံရာန်တံဂှ်တုဲ စဵုကၟာတ်လဝ်ကဵုညံၚ်ညးဂမၠိုၚ်ဂွိုအ်လုပ်တိတ် ပ္ဍဲဖိုၚ်ဂဗုတ်ကီု ၊ စဵုကၟာတ်လဝ်အခေါၚ် ညးဟွံဆေၚ်ကဵုအမှုတံ ကေတ်ဗဵုလိက်စၟတ်ရုၚ်ဂဗုတ်တံပါလုပ် ရ။ ကၠာဂွိုအ်လလောၚ်ပ္တိတ်တၚ်ဂၞၚ်အမှုသောဲသောဲဗြောဲဗြောဲဂှ် မဒးကေတ်အခေါၚ်နူညးတာလျိုၚ်မဆေၚ်စပ်ဂှ်ရ။28
နကဵုညးဒးဒုၚ်သွံရာန်မၞိဟ်ဝွံ သွက်သ္ဂောံစောဲအမှုဓမ္မဝတ် လ္တူညးသွံရာန်လဝ်ဇကုတံဂှ် သက်သဳအထံက်တံ၊ အရီုအဗၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်ထတ်ယုက် ကေုာံဂဥုဲတံ၊ ဒၞာဲသ္ဂောံဇူဒီုမွဲချိုန်ခဏ ကေုာံသီုကဵုအရီုအဗၚ်ပရေၚ်မၞိဟ်တၞဟ်ဟ်တံ မကေတ်မာန်ရ။29
အမှုဗြဴစရာဲဍုၚ်
ပ္ဍဲဥပဒေဗၟာဝွံ ကမၠောန်ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂှ် ဟွံလုပ်သၞောဝ်ရ။30
နကဵုဥပဒေပလီုသရိုဟ်ကၠေံကမၠောန်ဗြဴစရာဲဍုၚ်(၁၉၄၉)ဝွံ ယဝ်ဂြဲစိုတ်နနဲကာယျ နနဲအရေဝ် ပ္ဍဲဒၞာဲမဆေၚ်စပ်ကဵုညးဂမၠိုၚ်တံဂှ်တှ်ေ ဟွံဗၠးနူဥပဒေမဒှ်ရ။31
ပွမပ္တိတ်ပရဲ နူကမၠောန်လိၚ် မပ္တံကဵု ပွမကၠောန်သ္ပပ္တန်သ္ၚိဗြဴစရာဲဍုၚ်၊ ပွမစဳရေၚ်ကမၠောန်တံဂှ် ဖျေံဒုဟ်ဒဏ်ရာဇဝတ် ဂွံဒၟံၚ်ရ။32
းပံၚ်ဖက်ဒၟံၚ်ကဵု ဗြဴစရာဲဍုၚ် တီဒၟံၚ်အခါန်ဒဒှ်ဍေံဖိုဟ်ဂှ်လေဝ် ကေတ်ကာစောဲအမှုဂွံမာန်ရ။33 ကုသၟတ်ကောန်ၚာ်မၞုံသၟဝ်မထိၚ်ဒဝ်ဇကုဂှ် ယဝ်ရဇကု သ္ကဵုဍေံမံၚ်ကဵုညးမဂယိုၚ်လမျီုနကဵုကမၠောန်ဗြဴစရာဲဍုၚ် တုပ်ပ်မ္ဂး မဒးဒုၚ်ဖျေံဒဏ်သြန် ဒဏ်ရာဇဝတ်မာန်ရ။34
ကောန်ၚာ်ဇကုကၠောန်ဒၟံၚ်ကမၠောန်ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂှ် တီဒၟံၚ်ဖိုဟ် ကဵုလဝ်အခေါၚ်မ္ဂး ကေတ်ကာစောဲအမှုကု မိမ၊ ညးထိၚ်ဒဝ်ဂှ် ဂွံဒၟံၚ်ရ။35
နကဵုရာဇသာတ်ဇၞော်ဂှ် ပွမလုတ်လောန်သုၚ်စောဲ ကေတ်စပရဲလ္တူကောန်ၚာ်သၟဝ်အာယုက် ၁၈ သၞာံ သွက်ကမၠောန်ဗြဴစရာဲဍုၚ်ဂှ်တှ်ေ ဖျေံသ္ဂုတ်ဒဏ်မသ္ကာတ်မြဟ်နူဂှ် မာန်ဒၟံၚ်ရ။36