လဲၤတုၤဝဲလၢစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အမဲ၁်ညါ/ကွီၢ်ဘျီၣ်လံဧါ.

စံၢ်လီၤ တၢ်အဆီတဖၣ်လၢလာ်အံၤ ဒ်သိးနကသ့ၣ်ညါဘၣ် နတၢ်န့ၢ်ခွဲးန့ၢ်ယာ်အဂ့ၢ် လၢနသဲစးတၢ်ဂ့ၢ် တဆီဘၣ်တဆီအဖီခိၣ်တက့ၢ်

ပၢၤကီၢ်ဟဲတုၤလံဧါ/တၢ်ဖီၣ်အီၤလံ၁်ပျဲအိၣ်ကစီဒီဧါ

တၢ်ဒိးလဲပီၢ်ရီခွဲးယ၁်

နအခွဲးအယာ်တဖၣ်
- တၢ်ဒိးလဲပီၢ်ရီခွဲးယ၁်^{ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၄၀။}
- တၢ်ဖီၣ်အီၤဝံၤအလီၢ်ခံ (၂၄) နၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ဖီၣ်ဃ၁်အီၤအဖၢမုၢ်တၢ်ခွဲး တၢ်ယ၁်လၢ တၢ်ထံၣ်လိ၁်သးလီၤဆီဒီးပီၢ်ရီ^{2 (ဃိာ်သဲစး အဒ့၄၀၊ ပၢၤကီၢ်လံာ်ဟံးဃာ် အဆၢ ၇၃-၇၄။)}
- မ့ၢ်ဟံၣ်စ့တကဲန့ၣ် တၢ်စးထီၣ်သမံသမိးတၢ်အဆၢကတီၢ်လၢကွီၢ်ဘျီၣ် ဒီး တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်ဝံၤန့ၣ် အခွဲးလၢကဒိးန့ၢ် ပီၢ်ရီလၢ ပဒိၣ်ဟ့ၣ်ခီလီ^{3 ((၂၀၁၆) သဲစးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးသဲစး (၂၀၂၁) သဲစးတၢ်ဘှီအဒ့ ၂(ခ)။)}
တၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢတၢ်အိၣ်ဃိကလ၁်ဒီးတစံးကတိၤတၢ်

ၦၤလၢဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤ ဒ်သိးကတဲဖျါထီၣ်တၢ်အဂီၢ် ဘၣ်တၢ်မၤပျံၤအီၤလၢ ပၢၤကီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤႇ ဘၣ်တၢ်ဒုးအၢၣ်လီၤ ဆူၣ်အီၤ အတၢ်ကမၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤႇ ဘၣ်တၢ်မၤဘၣ်ဒိ ဘၣ်ထံးအီၤမ့ၢ်ဂ့ၤႇ တၢ်မၤဆူၣ်အီၤ လၢကျဲဒ်သိးအံၤတန့ၢ်ဘၣ်.⁴
ပှၤစူးကါ ထဲဒၣ် တၢ်စံးဆၢတဲဖျါထီၣ်တၢ် ဒ်တၢ်ဘၣ်အသး လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အမဲာ်ညါ ဒ် ပှၤတူၢ်ကွီၢ်အတၢ်အုၣ်အသးန့ၣ်လီၤ^{5 ((၁၈၇၂) ပှၤအုၣ်အသးသဲစး (၂၀၁၅ တၢ်ဘှီ) အဒ့ ၂၄။)}

တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်တၢ်

တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်လၢ ပၢၤကီၢ်တဒိးပၢတဖၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးပၢၤကီၢ်တဖၣ် ကဃုကွၢ်ဖီၣ်တၢ်အဂီၢ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲ လံ၁်တီလံ၁်မီ (လံ၁်ပျဲ) လၢတၢ်ကကွၢ်ဃုတၢ်ဖီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်လၢ ပၢၤကီၢ်ဒိးပၢဝဲတဖၣ်န့ၣ် တလိၣ်လံ၁်ပျဲ အဝဲန့ၣ်ဘၣ်^{6 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄(၁)(စ)၊ အဒ့ ၄(၁)(ဎ)။)}
ထးကျီၤစု ဒီး တၢ်စၢဃာ်ဒ်န့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လိၣ်မး ကဘၣ်စူးကါအီၤန့ၣ်လီၤ.^{7 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄၆(၃)၊ ၅၀။)}
ထးကျီၤစု ဒီး တၢ်စၢဃာ်ဒ်န့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လိၣ်မး ကဘၣ်စူးကါအီၤန့ၣ်လီၤ.^{8 (ကွီၢ်ဘျီၣ်တဖၣ်အလံာ်ဟံးဃာ်အဆၢ ၃၉၇။)}
မ့ၢ်ဃုကွၢ်သမံသမိးၦၤအပိ၁်မုၣ်န့ၣ်ၦၤလၢအဃုကွၢ်သမံသမိးတၢ်န့ၣ်ကဘၣ်မ့ၢ်ဒၣ်ပိ၁်မုၣ်အဂၤတဂၤလီၤ.^{9 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၅၂။)}

တၢ်ဃုန့ၢ်တၢ်

ကဘၣ်ဃုဝဲဒၣ်လၢ ၦၤလၢအိၣ်ဖဲဟံၣ်ပူၤ တဖၣ်မ့တမ့ၢ် ၦၤဖဲန့ၣ်တဖၣ် အခၢၣ်စးအမဲ၁်ညါန့ၣ်လီၤ.^{10 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၁၀၃(၃)။)}
ကဘၣ်ဃုဒၣ်ဝဲထဲလၢ လံ၁်ဃုတၢ်ပျဲဟ့ၣ်ခွဲးဟ့ၣ်ယ၁်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.^{11 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၉၇။)}
တၢ်ပီးတၢ်လီလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဟံးဃ၁်ဒီး ပၢၤဃ၁်ဝဲန့ၣ် ကဘၣ်ကွဲးထၢနု၁်ဝဲလၢ တၢ်ဃုကွၢ်တၢ်အဒိ^{12 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၁၀၃။)}ပူၤဝံၤ လံ၁်ဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်အဒိအဂၤတဘ့ၣ်န့ၣ် ဟံၣ်ကစၢ်အိၣ်ဒီးခွဲးယ၁်လၢ ကန့ၢ်ဘၣ်ဃု၁်ဝဲ န့ၣ်လီၤ .

မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ညိကွံာ်အခွဲးအယာ်အံၤန့ၣ် ဃ့သကွံာ်ကညးထီၣ်တၢ် သ့န့ၣ်လီၤ.
ဖဲ တၢ်သမံသမိးတၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဆှၢထီၣ် တၢ်ဘှီတဖၣ် သ့လီၤ.

တချုးလၢ တဲဖျါအုၣ်အသး ဒ်အတၢ်ကမၣ်တအိၣ် လၢ ပၢၤကီၢ်န့ၣ် ဒီး ကွီၢ်ဘျီၣ် ကတိၤသကိးတၢ်အဆိလၢ ပီၢ်ရီတက့ၢ်. သမၢ တၢ်မၢဆူၣ်ဒ်သိး ကအုၣ်အသးလၢ ကဆှၢထီၣ် တၢ်အုၣ်အသးလၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်တက့ၢ်.
မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤဆူၣ်ဒ်သိး ကအုၣ်အသးန့ၣ် ဃ့သကွံာ်ကညး မ့တမ့ၢ် ဆှၢထီၣ် တၢ်ဘှီတဖၣ် တက့ၢ်.
ပၢၤကီၢ်လီၢ်လၤဒိၣ် မ့ၢ် တဲပျံၤတၢ်, အၢၣ်လီၤတၢ်, မၤဆါမၤဒၢၣ်တၢ်, မၢဆူၣ်ဆူၣ်တၢ်
ဒ်သိးကဟ့ၣ်ကစီၣ်အုၣ်အသးန့ၣ် ဆှိးထီၣ် ပၢၤကီၢ်အဝဲန့ၣ်လၢ ကွီၢ်ဘှီၣ် ဒ် ကွီၢ်မ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.

ဃ့သကွံာ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ဒ်သိး တထၢနုာ်ဆိကမိၣ် တၢ်အုၣ်သးတဖၣ်လၢ တဖိးသဲစး လၢအထၢဖှိၣ်အီၤလၢ တၢ်လူၤဃုန့ၢ်တၢ် ဒီးတၢ်ဖီၣ်န့ၢ်တၢ်တက့ၢ်.
မ့ၢ်တူၢ်လိာ် တၢ်အုၣ်သးလၢ တဖိးသဲစး လၢအထၢဖှိၣ်အီၤလၢ တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်တၢ်ဒီး ဆှၢထီၣ် တၢ်ဘှီ လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် အတၢ်စံၣ်ညီၣ်အၢၣ်လီၤန့ၣ်လီၤ.^{87 (ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၃၉။)}
တရားရုံးဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြင်ဆင်ပေးရန် အထက်ရုံးတော်သို့ အယူခံဝင် နိုင်သည်။
မဖမ်းဆီးသင့်သူကို ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခြင်း^{88 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄၃၉။)} ကွီၢ်ဘျီၣ်အတၢ်ဆၢတဲာ်အံၤ လၢတၢ်ကဘှီဘၣ်မၤလိၤ က့ၤအီၤအဂီၢ် ပမ့ၢ်ပတံ ထီၣ် တၢ်သးကညီၤဆူ ကွီၢ်ဘျီၣ် ဆူညါတဆီသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဖီၣ်ပၢၤဃ၁်န့ၢ်ၦၤလၢတကြၢးဘၣ်တၢ်ဖီၣ်အီၤ^{89 ((၁၉၉၅) ကမျၢၢ်ပၢၤကီၢ်တၢ်ပၢဆှၢတၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစး (၁၉၉၇ တၢ်ဘှီ) ၁၇(က))} တၢ်အုၣ်သးလံ၁်လဲၢ် လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ပျဲလၢ တၢ်ကဃုကွၢ်တၢ် အဂီၢ် မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢကျဲတဘၣ်တပှိၤ မ့တမ့ၢ်တၢ်ဆဲးလီၤစုမုၢ်ကျၢၢ်တဖၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်မၤကမၣ်ဖိးသဲစး အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤကမၢ်တၢ်ဒ်န့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ်အီၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးလၢ တၢ်ကဒိးလဲ ပီၢ်ရီအဖီခိၣ်

ဘၣ်တၢ်ဟံးဃ၁်အီၤလၢပၢၤကီၢ်အဝဲၤဒၢးလံဧါ.

နအခွဲးအယာ်တဖၣ်

တၢ်ဒိးလဲပီၢ်ရီခွဲးယ၁်^{13 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၄၀။)}
တၢ်ဖီၣ်အီၤဝံၤအလီၢ်ခံ (၂၄) နၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ဖီၣ်ဃ၁်အီၤအဖၢမုၢ်တၢ်ခွဲး တၢ်ယ၁်လၢ တၢ်ထံၣ်လိ၁်သးလီၤဆီဒီးပီၢ်ရီ^{14 (ဃိာ်သဲစး အဒ့၄၀၊ ပၢၤကီၢ်လံာ်ဟံးဃာ် အဆၢ ၇၃-၇၄။)}
မ့ၢ်ဟံၣ်စ့တကဲန့ၣ် တၢ်စးထီၣ်သမံသမိးတၢ်အဆၢကတီၢ်လၢကွီၢ်ဘျီၣ် ဒီး တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်ဝံၤန့ၣ် အခွဲးလၢကဒိးန့ၢ် ပီၢ်ရီလၢ ပဒိၣ်ဟ့ၣ်ခီလီ^{15 ((၂၀၁၆) သဲစးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးသဲစး (၂၀၂၁ အဒ့ ၂(ခ)။ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပီၢ်ရီဒိၣ်သဲစးအဒ့ ၃၆(ဌ)၊ ကီၢ်စၢဖှိၣ် ပီၢ်ရီဒိၣ် တၢ်သိၣ်ဘျၢ ၊ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢ ၁၁၀။ ကွီၢ်ဘျီၣ်တဖၣ်အလံာ်ဟံးဃာ်၄၅၇(၁)။
)}

ၦၤလၢဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤ ဒ်သိးကတဲဖျါထီၣ်တၢ်အဂီၢ် ဘၣ်တၢ်မၤပျံၤအီၤလၢ ပၢၤကီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤႇ ဘၣ်တၢ်ဒုးအၢၣ်လီၤ ဆူၣ်အီၤ အတၢ်ကမၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤႇ ဘၣ်တၢ်မၤဘၣ်ဒိ ဘၣ်ထံးအီၤမ့ၢ်ဂ့ၤႇ တၢ်မၤဆူၣ်အီၤ လၢကျဲဒ်သိးအံၤတန့ၢ်ဘၣ်.^{16(သဲစးဘၣ်ဃး ကွီၢ်မ့ၣ်အဒ့ ၃၃၀၊ အဒ့ ၃၃၁၊ ၃၄၃။)}
ပှၤစူးကါ ထဲဒၣ် တၢ်စံးဆၢတဲဖျါထီၣ်တၢ် ဒ်တၢ်ဘၣ်အသး လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အမဲာ်ညါ ဒ် ပှၤတူၢ်ကွီၢ်အတၢ်အုၣ်အသးန့ၣ်လီၤ^{17 ((၁၈၇၂) ပှၤအုၣ်အသးသဲစး (၂၀၁၅ တၢ်ဘှီ) အဒ့ ၂၄။)}

ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤတဂၤကဘၣ်တၢ်ဟဲစိ၁်အီၤဆူစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အမဲ၁်ညါလၢ၂၄နၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.^{18 ((၂၀၀၈) တၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်အဒ့ ၃၇၆။)}
ဖဲဘၣ်တၢ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ်အီၤဒ် အမၤတၢ်ကမၢ်အခါ မ့မ့ၢ် ဖိသၣ်တဂၤ လၢ အသးအိၣ် ၁၈နံၣ်အဖီလာ်န့ၣ် အခွဲးအိၣ်လၢကဒိးန့ၢ် ပှၤသးပှၢ်ဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အခွဲးအယာ်တဖၣ်
ကးဒံးဘၣ် ဖိဒံဖိသၣ်အခွဲးအယာ်တဖၣ် ဒီး တၢ်ဒီသဒၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢတဖၣ် စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်တဆှၢခီဖံးမၤအီၤလၢ ကျဲအဂၤန့ၣ်ဒီး ကဘၣ်ဆှၢခီတဘျီဃီ ဆူ ဖိဒံဖိသၣ်ကွီၢ်ဘျီၣ်န့ၣ်လီၤ.^{19 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၂၀။)}
တၢ်တြီတၢ်ဟံးဃ၁်ဖီၣ်ဃ၁်တၢ်လၢအဆၢတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လၢပၢၤကီၢ်တဒိးပၢတဖၣ် အဂီၢ်နဖီၣ်ဃ၁်ဒုးဃ၁်အီၤအါန့ၢ် (၂၄) နၣ်ရံၣ်တန့ၢ်ဘၣ်.
တၢ်လၢပၢၤကီၢ်ဒိးပၢတဖၣ်န့ၣ် နဃ့န့ၢ်တၢ်ပျဲလၢ ၦၤဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်အဂီၢ် လၢစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် အအိၣ်ဒ်သိး တၢ်သုတဟံးဃ၁်ပၢၤဃ၁် ဒီး ကအိၣ်ခိးဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်ကသံသမိးအီၤ/ကိးက့ၤအီၤ လၢခံသ့န့ၣ်လီၤ. (တၢ်ဒိကနၣ်ရမၢၢ်)^{20 (ကွီၢ်ဘျီၣ်တဖၣ်အလံာ်ဟံးဃာ်အဒ့၄၀၃(၁)။)}
ဖဲပၢၤကီၢ်သမံသမိးတၢ်အမူးအရၢ်အခါ တၢ်ဖီၣ်ဃာ်ပှၤတူၢ်ကွီၢ် ၁၅သီတုၤ အသီ ၃၀ လၢ အမူးအရၢ်အကလုာ်/အဒ့ အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.^{21 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစးအဒ့၁၆၇၊ ၁၆၇(၂)။)}

သင်ဘာလုပ်နိုင်သလဲ။

ဖဲတၢ်ဖီၣ်ဃာ်အခါ ပၢၤကီၢ်အတၢ်မၤအၢမၤနး ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ပၢၤဃာ်အီၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်ပျဲ တၢ်မၤနၢၤမၤဃာ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်တြီဃာ်အီၤလီၤ.^{22 (၁၉၉၅ ကမျၢၢ်ပၢၤကီၢ် တၢ်ပၢဆှၢတၢ်ဘျၢအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ (၁၉၉၇ တၢ်ဘှီ) အဒ့ ၁၇(ဂ)။ (၂၀၀၈)တၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်အဒ့ ၄၄။ ရာဇသတ်ကြီးအဒ့ ၃၃၀၊ ၃၃၁။)}
ၦၤလၢဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤဒ်သိး ကအၢၣ်လီၤအတၢ်ကမၣ် (မ့) ဒ်သိးတၢ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကစီၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤ တဖၣ်အဂီၢ် ပၢၤကီၢ်လီၢ်လၤဒိၣ်တဖၣ် မ့ၢ်မၤပျံၤမၤဖုးအီၤႇ မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအီၤႇ မၢန့ၢ်ဆီၣ်ခံ ဆူၣ်အီၤဒီးပၢၤကီၢ် လီၢ်လၤဒိၣ်အံၤ ကဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢ လိ၁်ကွီၢ်က့ၤအီၤလၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်ဒ်အမ့ၢ်ကွီၢ်မ့ၣ်သ့န့ၣ်လီၤ.^{23 (၁၉၉၅ ကမျၢၢ်ပၢၤကီၢ် တၢ်ပၢဆှၢတၢ်ဘျၢအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ (၁၉၉၇ တၢ်ဘှီ) အဒ့ ၁၇(ဂ)။ (၂၀၀၈)တၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်အဒ့ ၄၄။ ရာဇသတ်ကြီးအဒ့ ၃၃၀၊ ၃၃၁။)}

ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၤတဂၤန့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢကပတံထီၣ် တၢ်အုၣ်ကီၤ န့ၢ်တၢ်လၢအဂီၢ်ဒီးတၢ်ဒိ ကနၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤန့ၢ်တၢ်ခွဲးယ၁်န့ၣ်လီၤ.^{24 (ပၢၤကီၢ်လံာ်ဟံးဃာ်အဆၢ ၁၇၈၅။)}
ကွီၢ်မ့ၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤသ့အဂီၢ်န့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်အီၤတၢ်ပျဲလၢ တၢ်အုၣ်ကီၤ န့ၢ်အီၤသ့န့ၣ်လီၤ^{25 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄၉၆။)}အာမခံပေးခွင့်ရှိသည့် အမှုဖြစ်စေ၊ အာမခံမရနိုင်သည့် အမှုမျိုးဖြစ်စေ၊ စွပ်စွဲခံရသူသည် –

အသး၁၆နံၣ်ဖီလ၁်
ၦၤပိ၁်မုၣ်
မ့ၢ်တအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ (က့ကွဲၣ်ဆူးဆါ)ဒိးန့ၢ်တၢ်အုၣ်ကီၤန့ၢ်တၢ်ခွဲးယ၁်န့ၣ်လီၤ.^{26 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄၉၇(၁)။)}

အာမခံပေးခွင့် မရှိသည့် အမှုဖြင့် စွဲဆိုရန် စုံစမ်းစစ်ဆေးရာတွင် လုံလောက်သည့် သက်သေ မရှိပါက စွပ်စွဲခံရသူကို အာမခံ ဖြင့် လွှတ်ပေးရမည်။^{တၢ်လိ၁်ဘၢလၢ တၢ်အုၣ်ကီၤတသ့တန့ၢ်တဖၣ် တၢ်မ့ၢ်ထံၣ်န့ၢ်လၢ တၢ်အုၣ်ကီၤသးတဖၣ်တလၢတၦဲၤ န့ၣ်နပျဲပူၤဖျဲးကွံ၁်ၦၤလၢ အဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်အံၤခီဖျိတၢ်အုၣ်ကီၤ ခွဲးယ၁်သ့န့ၣ်လီၤ.}
လၢတၢ်အုၣ်ကီၤအဂီၢ်ကျိၣ်စ့အတၢ်လၢ၁်န့ၣ်တဘၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအအါစ့ၢ်ကီးဘၣ်.^{28 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄၉၈။)}

ဘၣ်တၢ်တဖီၣ်န့ၢ်ဝံၤဒီး ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤချ့ချ့ ဒ်သိး ကပူၤဖျဲးလၢ ပၢၤကီၢ်ဝဲၤလီၢ်တၢ်ပၢၤဃာ် တက့ၢ်.
တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်ပၢၤဃာ်အတၢ်ဖိးသဲစးန့ၢ် သံကွၢ်သံဒိးအီၤသ့ လၢ ထးခီကွီၢ်ဘျီၣ်^{90 (ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၉၁(၁) (က)-(ခ)။)}
တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်ပၢၤဃာ်အတၢ်ဖိးသဲစးန့ၢ် သံကွၢ်သံဒိးအီၤသ့ လၢ ထးခီကွီၢ်ဘျီၣ်^{91 (တၢ်ပတံလံာ်တၢ်ဟ့ၣ်စိကမီၤသဲစး(No. ၂၄/၂၀၁၄)၊ (၂၀၀၈)တၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်အဒ့ ၃၇၈။)} မၤသ့ တၢ်ဆှၢထီၣ်လံာ်ပတံ ဆူ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ကွီၢ်ဘျီၣ်ကူၣ်လိ၁်တၢ်ခိၣ်သ့ၣ်^{92 (တၢ်ဆှၢထီၣ်လံာ်ပတံသဲစး (No. ၂၄/၂၀၁၄)၊ (၂၀၀၈)တၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ် အဒ့၃၇၈။)} ကို ပြုလုပ်နိုင်သည်။
သို့ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဘှီလၢ ထးခီကွီၢ်ဘျီၣ်^{93 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄၃၉။)}

မ့ၢ်ဘၣ်တူၢ် ပၢၤကီၢ်လီၢ်လၤဒိၣ် အတၢ်မၤအၢမၤနး, မၤတရီတပါန့ၣ်ဒီး ကဘၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဘျီဃီန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ် မၤထူၣ်ဖျဲးအီၤ လၢ ပၢၤကီၢ်တၢ်ပၢၤလီၢ် မ့တသ့ဘၣ်ဒီး ဃ့ကညး ဒ်သိး ကဆှၢအီၤဆူ တၢ်ပၢၤလီၢ်အဂၤတက့ၢ်.
ၦၤလၢဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤဒ်သိး ကအၢၣ်လီၤအတၢ်ကမၣ် (မ့) ဒ်သိးတၢ်ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကစီၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤ တဖၣ်အဂီၢ် ပၢၤကီၢ်လီၢ်လၤဒိၣ်တဖၣ် မ့ၢ်မၤပျံၤမၤဖုးအီၤႇ မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအီၤႇ မၢန့ၢ်ဆီၣ်ခံ ဆူၣ်အီၤဒီးပၢၤကီၢ် လီၢ်လၤဒိၣ်အံၤကဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်က့ၤ အီၤလၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်ဒ်အမ့ၢ်ကွီၢ်မ့ၣ်သ့န့ၣ်လီၤ. ပၢၤကီၢ်မ့ၢ် မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအီၤ
ရဲအရာရှိမှ ထိခိုက်နာကျင်စေလျှင်^{94 (သဲစးဘၣ်ဃး ကွီၢ်မ့ၣ်အဒ့၃၃၀။)} မ့တမ့ၢ် မ့ၢ် ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤအဂၤတဂၤဂၤ မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအီၤ
ပၢၤကီၢ်မ့ၢ် မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအီၤ^{95 ((၁၉၉၅) ကမျၢၢ်ပၢၤကီၢ်တၢ်ပၢဆှၢတၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစး(၁၉၉၇ တၢ်ဘှီ) ၁၇(ဆ)။)} န့ၣ် ဆှိးထီၣ်တၢ်သ့လၢ ကစံၣ်ညီၣ်အီၤ ဒ် ပၢၤကီၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိအတၢ်ပၢတၢ်သိၣ်ဘျၢန့ၣ်လီၤ.

ပတံထီၣ် တၢ်အုၣ်ကီၤအချ့ကတၢၢ်တက့ၢ်.
မ့ၢ်တသးမံ လၢ တၢ်ဒိကနၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤ အစၢ န့ၣ်ဒီး တၢ်ဘှီစိကမီၤ ဆူ ထးခီကွီၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် န့ၣ်လီၤ.⁹⁶

တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးလၢ တၢ်ကဒိးလဲ ပီၢ်ရီအဖီခိၣ်

တရားရုံးတော်ရှေ့ တရားခွင်ထဲရောက်ပြီလား

နအခွဲးအယာ်တဖၣ်

တၢ်ဒိးလဲပီၢ်ရီခွဲးယ၁်^{30 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၄၀။)}
တၢ်ဖီၣ်အီၤဝံၤအလီၢ်ခံ (၂၄) နၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ဖီၣ်ဃ၁်အီၤအဖၢမုၢ်တၢ်ခွဲး တၢ်ယ၁်လၢ တၢ်ထံၣ်လိ၁်သးလီၤဆီဒီးပီၢ်ရီ^{31 (ဃိာ်သဲစး အဒ့၄၀၊ ပၢၤကီၢ်လံာ်ဟံးဃာ် အဆၢ ၇၃-၇၄။)}
မ့ၢ်ဟံၣ်စ့တကဲန့ၣ် တၢ်စးထီၣ်သမံသမိးတၢ်အဆၢကတီၢ်လၢကွီၢ်ဘျီၣ် ဒီး တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်ဝံၤန့ၣ် အခွဲးလၢကဒိးန့ၢ် ပီၢ်ရီလၢ ပဒိၣ်ဟ့ၣ်ခီလီ^{32 ((၂၀၁၆) သဲစးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးသဲစး (၂၀၂၁) သဲစးတၢ်ဘှီအဒ့ ၂(ခ)။ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပီၢ်ရီဒိၣ်သဲစးအဒ့ ၃၆(ဌ)၊ ကီၢ်စၢဖှိၣ် ပီၢ်ရီဒိၣ် တၢ်သိၣ်ဘျၢ ၊ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢ ၁၁၀။ ကွီၢ်ဘျီၣ်တဖၣ်အလံာ်ဟံးဃာ်၄၅၇(၁)။)}

တချုးလၢ ကွီၢ်မ့ၣ်အဒ့တဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်စူးကါအီၤလၢ တၢ်ဆှိးထီၣ်အဂီၢ် ပာ်ဖျါတၢ်အုၣ်အသးတသ့ဒ်ဘၣ်န့ၣ် ပှၤဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်တၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ဒ်ပှၤတၢ်ကမၣ်တအိၣ် သ့န့ၣ်လီၤ.^{33 (ပှၤအုၣ်အသးသဲစး အဒ့ ၁၀၁၊ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ကီၢ်ပယီၤ v. ဦးအေးကြည်၊ ၁၉၆၄ BLR ၃၉၆၊ မောင်တင်မြ v. ကီၢ်စၢဖှိၣ်ကီၢ်ပယီၤ၊ ၁၉၆၆ B.R. ၆၄၄။)}

ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤတဂၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁် လၢကဘၣ်သ့ၣ်ညါ တၢ်အမူးအရၢ်/အနီၢ်ဂံၢ် ဒိၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.^{35 (ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၁၀။)}
ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤတဂၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢ ကသံကွၢ်သံဒိးကဒါက့ၤ ဒီးစံးကတိၤသမၢ က့ၤၦၤအုၣ်အသးတဖၣ်လၢ အထံၣ်တၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤႇၦၤအုၣ်အသးအဂုၤအဂၤတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အမူးအရၢ်လၢ တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤ န့ၣ်လီၤ.^{36 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၂၁၀။)}ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤတဂၤ အိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢ ကဟ့ၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤ တၢ်အုၣ်အသးတဖၣ် လၢအဝဲအဂီၢ်/ လၢအဝဲအတၢ်ဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.^{37 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၂၀၈(၂)။)}
ၦၤလၢဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢအီၤတဂၤအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢ ကဟ့ၣ်ထီၣ်ကဒါက့ၤ တၢ်အုၣ်အသး လၢအမ့ၢ်ဝဲတီဝဲလၢ အဝဲအတၢ်ဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.^{38 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၂၉၈၊ ၂၉၀၊ ၃၄၂။)}ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢအီၤတဂၤတလိၣ်လၢတၢ်ကသံကွၢ်အီၤဒ်ၦၤအုၣ်အသးလၢအထံၣ်တၢ်တဂၤ^{39 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၄၂(၁) (က)။)}

ဒ်သိးၦၤလၢ အဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤတဂၤ ကသမၢဒီးဂ့ၢ်လိ၁်က့ၤတၢ်ကသ့အဂီၢ် တၢ်ကဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဆၢ ကတီၢ်လၢလၢၦဲၤၦဲၤ လၢအဝဲကကတဲ၁်ကတီၤအသးဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢအဂီၢ်လီၤ.^{40 ((ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၄၂(၂)။)}

ဒ်သိးၦၤလၢအဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤကသမၢဒီး ဂ့ၢ်လိ၁်က့ၤတၢ်အဂီၢ် တၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဆၢက တီၢ်လၢ အဝဲ ကတဲ၁်ကတီၤအသးလၢလၢလီၢ်လီၢ်ဒီး တၢ်ကဘၣ်မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲအီၤဒီး တၢ်လၢကကဲထီၣ် တၢ်မၤစၢၤလၢအဂီၢ် န့ၣ်လီၤ.^{41 (၂၀၀၈) တၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်အဒ့ ၁၉(ဂ)၊ ၃၇၅။)} တို့ပါဝင်သည်။

ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢ တၢ်ကသမံသမိးဒီး စံၣ်ညီၣ်န့ၢ်အီၤ တၢ်တီတီလိၤ လိၤဒီး တလဲၤတစွၤဘၣ်နီတခီဘၣ်န့ၣ်လီၤ.^{42 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၆၁။)}
ကွီၢ်ဘျီၣ်အတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲ၁်တဖၣ်ကဘၣ်ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ဖိးသဲစး တၢ်သိၣ်တၢ်သီဒီး တၢ်လိ၁်ဘၢ လိ၁်ကွီၢ် တခါဘၣ်တခါ အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ် အဖီခိၣ်ဒီး ကဘၣ်ပူၤဖျဲး ဒီးတၢ်မၤတၢ်အီၣ်ကျိၣ်အီၣ်စ့ လၢတတီတလိၤဒီး တဖိးသဲစးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.^{43 ((၂၀၀၈) တၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်အဒ့ ၃၄၇။)}
လၢတၢ်ဒိကနၣ်တၢ်သမံသမိးကိးကတီၢ်ဒဲးန့ၣ် ၦၤလၢအစံၣ်ညီၣ်တဲ၁်တၢ်စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အံၤ ကဘၣ် အိၣ်ဝဲဒ်ၦၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤတဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ.^{44 (၂၀၁၇) တၢ်စံၣ်ညီၣ်တၢ်သိၣ်ဘျၢလၢ ကီၢ်ပယီၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်အဂီၢ် အဆၢ ၁ မှ ၄။.)}

လၢကွီၢ်ဘျီၣ်ပူၤ ဖဲတၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်ကတီၢ် တၢ်တဟ့ၣ်အခွဲးလၢ (ၦၤလၢအဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁် ကွီၢ်တမံၤအပူၤတဖၣ်) စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်ႇ ဖိးသဲစး ၦၤလီၢ်လၤဒိၣ်တဖၣ် ကဟံးန့ၢ်ကျိၣ်စ့ မ့တမ့ၢ်တၢ်လုၢ် ဒိၣ်ၦ့ၤဒိၣ်တမံၤမံၤလၢ ၦၤမတၤမးအအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.^{45 ((၂၀၁၇)မြန်မာနိုင်ငံ တရားသူကြီးများအတွက် တရားစီရင်ရေး ကျင့်ဝတ် အပိုဒ် ၁ မှ ၄။ (၂၀၁၃) အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ (၂၀၁၆၊ ၂၀၁၇ ပြင်ဆင်ချက်))}

ဒ်သိးကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢအဘၣ်ဒီးတီလိၤအဂီၢ်ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤအံၤကဘၣ် တၢ်သမံသမိးဒီး စံၣ်ညီၣ်န့ၢ်အီၤတၢ်တသ့ဖဲအသ့လၢ အဆိအချ့န့ၣ်လီၤ.^{46 ((၂၀၁၇)တၢ်စံၣ်ညီၣ်တၢ်သိၣ်ဘျၢလၢ ကီၢ်ပယီၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်အဂီၢ် အဆၢ ၁ မှ ၄။ (၂၀၁၃) တၢ်မၤဟါမၢ်တၢ်အီၣ်ကဘျံးအီၣ်ကဘျၣ်သဲစး (၂၀၁၆၊ ၂၀၁၇ တၢ်ဘှီ))}
ဖဲတၢ်သမံသမိးတၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်အခါ တၢ်တဟ့ၣ်အခွဲးလၢ တၢ်ကမၤယံ၁်မၤနီၣ်တၢ်ခီဖျိ တၢ်အုၣ်သးလၢတဂၢၢ်တကျၢၤတတီတလိၤဘၣ် တဖၣ်လီၤ.^{47 (ကွီၢ်ဘျီၣ်တဖၣ်အလံာ်ဟံးဃာ် အဆၢ ၄၆၆။)}
စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကြၢးဟးဆှဲးတၢ်သုးနံၤသုးသီ လၢတၢ်သ့ၣ်ဆၢဖးကတီၢ် တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.^{48 (ကွီၢ်ဘျီၣ်တဖၣ်အလံာ်ဟံးဃာ် အဆၢ ၂၄။)}

မ့တမ့ၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်တနီၤလၢ အဘၣ်ဃးဒီးဖိသၣ် အကွီၢ်မ့ၣ်န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အဂုၤအဂၤခဲလၢ၁် ကဘၣ်တၢ် သမံသမိးအီၤလၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်အလီၢ်အဒၢးပူၤ ဖဲၦၤအါဂၤဟဲနု၁်လီၤထံၣ်ဒီး နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.^{49 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့၃၄၄(၁)။)}

ကွီၢ်ဘျီၣ်အတၢ်အၢၣ်လီၤစံၣ်ညီၣ်တဲ၁်တဖၣ်န့ၣ် တၢ်ကဘၣ်စံၣ်ညီၣ်တဲ၁်ဝဲဒၣ်လၢ တၢ်ထံၣ်ဒီးနၢ်ဟူဘၣ် ဖျိဖျိဖျါဖျါသ့ လၢကွီၢ်ဘျီၣ်အလီၢ် (ကွီၢ်ဘျီၣ်အဒၢး) ပူၤန့ၣ်လီၤ.^{50 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၅၂။ တၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်အဒ့ ၁၉(ခ)။ ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့(၂၀၁၉) ၈၄(ခ)။)}
တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲ၁်လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်ကဟ့ၣ်လီၤအကလုၢ်အဂီၢ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ ဘၣ်မနုၤဘၣ် စံၣ်ညီၣ်တဲ၁်ဝဲ ဒ်အံၤလဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်ကဘၣ်ကွဲးလီၤအီၤဖျိဖျိဖျါဖျါလီၤ.^{51 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၆၆(က)။)}ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤ အိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢ ကပတံသကွံၢ်ကညးထီၣ်က့ၤ ကွီၢ်ဘျီၣ်အတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲ၁်အံၤသ့န့ၣ်လီၤ.^{52 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၆၇(၁)။)}

သဲစးမူဒါခိၣ်၊ ပှၤဆှိးထီၣ်တၢ် မ့တမ့ၢ် ပှၤဆိးထီၣ်တၢ်အ ပီၢ်ရီ မ့ၢ် ပာ်ဖျါ တၢ်အုၣ်သးလၢ ကွီၢ်မ့ၣ်/တၢ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ် အဘီတဖၣ်န့ၣ်ဒီး ဃ့ကညးသ့လၢ ကပျၢ်ကွံာ် လၢ ကွီၢ်မ့ၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤ သ့လီၤ.
(တချုးလၢ ပာ်ဖျါသ့လၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်ဘၣ်န့ၣ်) ကဘၣ် တသ့ဖဲအသ့ ကဘၣ်ထီဒါ တၢ်တဲဖျါတဖၣ်လၢ အခီပညီအိၣ်ဖျါ ဒ် အမၤဝဲ ကွီၢ်မ့ၣ်/တၢ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ် လၢ အဘၣ်တၢ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ်အီၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲအဘၣ်တၢ်ညိကွံာ် တၢ်မၤဆၢက့တၢ်လၢ အဖိးသဲစး အနုာ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢလၢလီၢ်လီၢ် ဒီး တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်န့ၣ် တသ့ဖဲအသ့ကဘၣ်ထီဒါ ဖဲ တၢ်သမံသမိးအိၣ်လၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် ဒီး တၢ်ထီဒါကိးမံၤဒဲးန့ၣ် ကဘၣ်ပတံထီၣ်အီၤ ဒ်သိး ကွီၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် ကတိၢ်နီၢ်ဃာ်အီၤန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်ထီဒါဒ်န့ၣ်ဒီး ပာ်ဖျါကဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ကီခဲဝဲန့ၣ် ဖဲလၢ သကွံာ်ကညးတၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲ တၢ်သမံသမိးကွီၢ်မ့ၣ်အဆၢကတီၢ်အခါ စ့ၢ်ကီး ဆှၢထီၣ် တၢ်ဘှီ သ့န့ၣ်လီၤ.

ကဘၣ်ထီဒါ တၢ်သုးက့ၤ တၢ်သမံသမိးကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ် ခဲအံၤအဲအံၤ,
ကၢ်လၢ ကဟဲဒီး အုၣ်အသးလၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်န့ၣ် ကထုးထီၣ်ကွံာ် ပှၤအုၣ်အသး မ့တမ့ၢ် ဃ့ကညး ကွီၢ်ဘှီၣ်သ့လၢ ကရၤလီၤ လံာ်တၢ်ကိး သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.^{97 (ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၉၀၊ တရားရုံးချုပ်အကြောင်းကြားချက် ၁၁၄/၄၂၄ PTC [၂၈၅၅/၂၀၁၅])}
စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် မ့ၢ် ကိး ပှၤအုၣ်အသး တသ့ဝဲ လၢ အစိကမီၤန့ၣ် ဆှၢထီၣ် တၢ်ဘှီ ဆူ ထးခီကွီၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.^{98 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၉၀၊ ကွီၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အတၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ ၁၁၄/၄၂၄ PTC [၂၈၅၅/၂၀၁၅])}

စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် မ့ၢ် ကိး ပှၤအုၣ်အသး တသ့ဝဲ လၢ အစိကမီၤန့ၣ် ဆှၢထီၣ် တၢ်ဘှီ ဆူ ထးခီကွီၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ကွီၢ်ဘျီၣ် ကိးထီၣ် ဒ်ပှၤအုၣ်အသးဘၣ်ဆၣ် ပၢၤကီၢ်လီၢ်လၤဒိၣ်န့ၣ် မ့ၢ် လီၤတုာ်လီၤကၢ်ခဲအံၤခဲအံၤ န့ၣ် ဆှိးထီၣ်အီၤသ့လၢ တၢ်မၤကမၣ် ပၢၤကီၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတၢ်ပၢတၢ်သိၣ်ဘျၢ န့ၣ်လီၤ.^{99 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄၃၉။)}

လၢတၢ်ဆှိးထီၣ်တၢ်ဒ်န့ၣ်အဃိ ကွီၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အတၢ်ဒိကနၣ်သမံသမိးတၢ်အစၢ လၢပှၤတူၢ်ကွီၢ်န့ၣ် တဘၣ်တၢ်လုၢ်ဘၢအီၤဘၣ်.

လၢကွီၢ်လီၢ်န့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီး ဃ့ကညးလၢ ကသုးကွံာ်ကွီၢ်မ့ၢ်တၢ်သမံသမိးအဆၢကတီၢ်တက့ၢ်.
လၢကွီၢ်လီၢ်န့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီး ဃ့ကညးလၢ ကသုးကွံာ်ကွီၢ်မ့ၢ်တၢ်သမံသမိးအဆၢကတီၢ်တက့ၢ်. တၢ်စံၣ်ညီၣ်အၢၣ်လီၤတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်မၤအီၤဒ်သဲစးအသိးတဖၣ်န့ၣ် ဖဲ ပှၤဒိကနၣ်သမံသမိးတၢ်အခါ ဆှၢထီၣ်တၢ်ဘှီ မ့တမ့ၢ် ဃ့သကွံာ်ကညးတၢ်သ့ ဖဲ ကွီၢ်ဘျီၣ်စံၣ်ညီၣ်အၢၣ်လီၤ ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.
မ့ၢ်မၤတၢ်ကဘျံးကဘျၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်ဆှိးထီၣ်သ့ လၢ ကွီၢ်အကျိၤအကွာ်တကးဒံးဘၣ် ကွီၢ်အဂ့ၢ်အကျိၤသ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိန့ၣ် ပဒိၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤသ့ လၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်ခိၣ်ဖးလာ်ဆှိးအဃိန့ၣ်လီၤ.^{100 ((၁၉၉၅) ကမျၢၢ်ပၢၤကီၢ်တၢ်ပၢဆှၢတၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစး (၁၉၉၇ တၢ်ဘှီ) ပုဒ်မ၂၀(က)။)}
စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်, သဲစးပှၤလီၢ်လၤဒိၣ်တဖၣ်ဒီး ပဒိၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိအဂၤတဖၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ခိၣ်ဖးလာ်ဆှိး, အတၢ်မၤအီၣ်မၤကမၣ်တိၢ်စ့တဖၣ်န့ၣ် ဆှိးထီၣ်အီၤသ့ ဆူ တၢ်မၤဟါမၢ်တၢ်အီၣ်ကဘျံးအီၣ်ကဘျၣ်ခၢၣ်စးကရၢ န့ၣ်လီၤ.^{101 (သဲစးဘၣ်ဃး ကွီၢ်မ့ၣ်အဒ့ ၁၆၁။).}တၢ်မၤဟါမၢ်မံၤ ဒီး တၢ်ဆှိးထီၣ်တၢ်လၢသဲစးအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ် တကဲထီၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ သဲစးအကျိၤအကွာ်အဂၤတဖၣ်အဂီၢ် ကဘၣ် ဆှၢထီၣ် တၢ်အုၣ်သးတဖၣ်လၢ အလီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီး ဂၢၢ်ကျၢၤဝဲန့ၣ်လီၤ.^{102 ((၂၀၁၃)တၢ်မၤဟါမၢ်တၢ်အီၣ်ကဘျံးအီၣ်ကဘျၣ်သဲစး( ၂၀၁၆၊ ၂၀၁၇ တၢ်ဘှီ))}

အကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်အဂီၢ် ဆဲးကျိး တၢ်မၤဟါမၢ်တၢ်အီၣ်ကဘျံးအီၣ်ကဘျၣ်ခၢၣ်စးကရၢ တက့ၢ်.
လၢတၢ်အီၣ်ကဘျံးအီၣ်ကဘျၣ်တၢ်န့ၣ် ပၢၤကီၢ်လီၢ်လၤဒိၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ပာ်ဃုာ်ဒီး ဟ့ၣ်ကစီၣ်ဆှိးထီၣ်တၢ် ဒ်သိး ကစံၣ်ညီၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒ် ပၢၤကီၢ်ကရၢတၢ်ပၢဆှၢတၢ်သိၣ်ဘျၢ တၢ်မၤအကျိၤအကွာ်တဖၣ်တက့ၢ်.^{103 ((၂၀၁၃)တၢ်မၤဟါမၢ်တၢ်အီၣ်ကဘျံးအီၣ်ကဘျၣ်သဲစး( ၂၀၁၆၊ ၂၀၁၇ တၢ်ဘှီ) အဒ့ ၄၆)}

ဒ်ဖိဒံဖိသၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်အသိး ကွီၢ်မ့ၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ခွဲးပူၤဖျဲးအီၤလၢ တၢ်သမံသမိးလၢ ကမျၢၢ်အမဲာ်ညါန့ၣ် ဃ့ကညးအီၤ ဒ်သိး ကသမံသမိးတၢ်လၢ တၢ်ခူသူၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်အိၣ်ဖျါဒ် တၢ်ကမၣ်အိၣ်ဒီး ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အၢၣ်လီၤဝံၤန့ၣ် ဃ့သကွံာ်ကညးအီၤသ့လၢ ထးခီကွီၢ်ဘျီၣ်သ့န့ၣ်လီၤ.^{104 ((၁၉၉၅) ကမျၢၢ်ပၢၤကီၢ်တၢ်ပၢဆှၢတၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစး(၁၉၉၇ တၢ်ဘှီ) အဒ့၁၇(ဇ)။)}
တၢ်ဃ့သကွံာ်ကညး မ့ၢ်ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်န့ၣ်ဒီး ကန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်စံၣ်ညီၣ်အၢၣ်လီၤတဖၣ် လၢအမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အီၤ လၢကွီၢ်မ့ၣ်ပူၤဖျဲး, မ့တမ့ၢ် တၢ်သမံသမိးက့ၤတၢ် အသီတဘျီ, မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤဆံးစှၤလီၤတၢ်စံၣ်ညီၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤစှၤလီၤ တၢ်စံၣ်ညီၣ်အဂၤတဖၣ် န့ၣ်လီၤ.^{105 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၅၃၇။)}လၢတၢ်အိၣ်အသးလီၤဆီတနီနီန့ၣ် ပတံထီၣ်ဆူ တၢ်သိၣ်ဘျၢသဲစးခိၣ်သ့ၣ်ရူ ဒီး ကဒုးကဒ့ၣ် သဲစးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.^{106 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄၂၃။)}

တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးလၢ တၢ်ကဒိးလဲ ပီၢ်ရီအဖီခိၣ်

ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်အီၤတဂၤန့ၣ်အသးတၦဲၤထီၣ် (၁၈)နံၣ်ဒံးဘၣ်ဧါ.

နအခွဲးအယာ်တဖၣ်

တၢ်ဒိးလဲပီၢ်ရီခွဲးယ၁်^{54 (ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၄၀။)}
တၢ်ဖီၣ်အီၤဝံၤအလီၢ်ခံ (၂၄) နၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ဖီၣ်ဃ၁်အီၤအဖၢမုၢ်တၢ်ခွဲး တၢ်ယ၁်လၢ တၢ်ထံၣ်လိ၁်သးလီၤဆီဒီးပီၢ်ရီ^{55 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၃၄၀။)}
မ့ၢ်ဟံၣ်စ့တကဲန့ၣ် တၢ်စးထီၣ်သမံသမိးတၢ်အဆၢကတီၢ်လၢကွီၢ်ဘျီၣ် ဒီး တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်ဝံၤန့ၣ် အခွဲးလၢကဒိးန့ၢ် ပီၢ်ရီလၢ ပဒိၣ်ဟ့ၣ်ခီလီ^{56 (ဃိာ်သဲစး အဒ့၄၀၊ ပၢၤကီၢ်လံာ်ဟံးဃာ် အဆၢ ၇၃-၇၄။)}

ဖဲဘၣ်တၢ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ်အခါ နသးအနံၣ်အလါန့ၣ် တၢ်လုၢ်ဘၢ အိၣ်လၢ နအခွဲးအယာ်တဖၣ်, နတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဒီး မူဒါလၢကွီၢ်မ့ၣ်အဖီခိၣ် န့ၣ်လီၤ.

၁၈ နံၣ်အဖီလာ်

ပာ်ပနီၣ်အီၤဒ်ဖိသၣ်လီၤ.

မ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အသး ၁၈နံၣ်အဖီလာ်န့ၣ် အခွဲးအယာ်အိၣ်လၢ ကန့ၢ်ဘၣ် ဖိဒံဖိသၣ်အခွဲးအယာ်လီၤ. တချုးလၢ တၢ်အုၣ်အသးဒ် အပှဲၤထီၣ်လံ ၁၈နံၣ် တကျၢၤဒံးဘၣ်န့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ် အခွဲးအယာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.^{57 ((၂၀၁၆) သဲစးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးသဲစး (၂၀၂၁) သဲစးတၢ်ဘှီအဒ့ ၂(ခ)။ ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပီၢ်ရီဒိၣ်သဲစးအဒ့ ၃၆(ဌ)၊ ကီၢ်စၢဖှိၣ် ပီၢ်ရီဒိၣ် တၢ်သိၣ်ဘျၢ ၊ တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢ ၁၁၀။ ကွီၢ်ဘျီၣ်တဖၣ်အလံာ်ဟံးဃာ်၄၅၇(၁)။)}

ဖိသၣ်တဂၤန့ၣ် အခွဲးအိၣ်လၢ ကဒိးန့ၢ် အခွဲးအယာ်တဖၣ်လၢ အမ့ၢ် ပှၤသးပှၢ်လၢအဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤတဖၣ်အခွဲးအယာ်, ဖိဒံဖိသၣ်တဖၣ်အခွဲးအယာ် ဒီး ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤလၢဖိဒံဖိသၣ်ကွီၢ်ဘျီၢ် မ့တမ့ၢ် တၢ်တၢ်ဆှၢခီဖံးမၤ ကျဲအဂုၤ အဂၤလၢ အမ့ၢ် တၢ်ပူၤဖျဲး ဒီသဒၢ တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်လီၤ.^{58 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၇၉။)}

၁၀ မ့တမ့ၢ် ၁၁

ဖဲအဘၣ်တၢ်ဆှိးအီၤလၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်အခါန့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် မ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ ဖိသၣ်န့ၣ် ကနၢ်ပၢၢ်အဝဲအတၢ်မၤတဖၣ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤအဂီၢ် တၢ်ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတအိၣ်ဒံးဘၣ် န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆၢတဲာ်သ့လၢ တလိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ်အီၤဘၣ်လီၤ.^{59 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၃(က)။)}

အနံၣ် ၁၀ အဖီလာ်

ကယဲၢ် တၢ်မၤကမၣ် ကွီၢ်မ့ၣ် မနုၤဂ့ၤမနုၤဂ့ၤ တဘၣ် လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၢ်ဘၣ်.^{60 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၇၈(ခ)။)}

ဖဲတၢ်ဖီၣ်န့ၢ်တၢ်အကတီၢ် တၢ်တဘၣ်ကျီၤဃ၁်ဖိသၣ်အစုလၢ ထးကျိၤစုဒီးမၤအီၤဒ်တၢ်စၢဃ၁်ဒ်န့ၣ်အသိး တဖၣ်ဘၣ်လီၤ.^{61 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၇၈။ သဲစးဘၣ်ဃး ကွီၢ်မ့ၣ်အဒ့ ၈၄။)}
ဖဲတၢ်ဖီၣ်န့ၢ်တၢ်အကတီၢ် ပၢၤကီၢ်တဖၣ် တဘၣ်မၤပျံၤ မၤဖုးဖိသၣ်ဒီး မၤအၢမၤသီ မၤတရီတပါအီၤဘၣ်.^{62 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၀(ဃ)။)}
ကဘၣ်ဆှၢတၢ်ကစီၣ်ဆူအမိၢ်အပၢ် (မ့တမ့ၢ်) ၦၤအံးထွဲကွၢ်ထွဲအီၤအအိၣ် လၢတၢ်ဟံးဃ၁် ပၢၤဃ၁်အီၤအဂ့ၢ် န့ၣ်လီၤ.53^{63 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၀(ဂ)။)}
ဖိသၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်ဒုးထံၣ်အီၤဒီး မိၢ်ပၢ်, ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်, ဘူးတံၢ် ဒီး ပီၢ်ရီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.^{64 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၀(ဆ)။)}

ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် တၢ်တဘၣ်စၢဃ၁်အီၤလၢ ပၢၤကီၢ်တၢ်ပၢၤ ဒီး ဃိာ်ဘၣ်.^{65 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၀(ဆ)။)}
ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် တဘၣ်တၢ်စၢဃ၁်အီၤႇ ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤအီၤတပူၤဃီဃု၁်ဒီး ၦၤနီၢ်ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်^{66 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၀(င)၊ ၈၃(င)။)}
ဖဲပိ၁်မုၣ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပၢၤဃ၁်အီၤအလီၢ်ဒီး တၢ်ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤအီၤအကတီၢ်န့ၣ်တၢ်ကဘၣ်ပ၁်န့ၢ် အီၤဒၣ်ၦၤအံးထွဲကွၢ်ထွဲတၢ်အပိ၁်မုၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.^{67 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၀(စ)။)}
ဖဲတၢ်ဟံးဃ၁်ဖီၣ်ဃ၁်ဖိသၣ်တဂၤ အကတီၢ်န့ၣ်မ့ၢ်သ့ဒီး တၢ်ကြၢးပျဲက့ၤအီၤချ့ချ့လီၤ.
ဖိသၣ်တဂ့ၤ ဘၣ်တၢ်ဆှိးထီၣ်အီၤလၢ ကွီၢ်မ့ၣ်မနုၤဂ့ၤမနုၤဂ့ၤ ကဘၣ်ဟ့ၣ်အီၤတၢ်အုၣ်ကီၤလီၤ.^{68 (ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၉၇(၁)။)}
ဖဲတၢ်ဟံးဃ၁်ဖီၣ်ဃ၁်ဖိသၣ်တဂၤ အကတီၢ်န့ၣ်မ့ၢ်သ့ဒီး တၢ်ကြၢးပျဲက့ၤအီၤချ့ချ့လီၤ.
ဖိသၣ်တဖၣ်ဖဲအဘၣ်တၢ်သမံသမိးအီၤလၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်အဆၢကတီၢ်အပူၤ တၢ်တဘၣ်ပၢၤဃ၁်အီၤဘၣ်. ဘၣ်ဟ့ၣ်က့ၤအီၤဆူ အမိၢ်အပၢ်မ့တမ့ၢ်ၦၤလၢ အကွၢ်ထွဲအီၤ အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.^{69 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး အဒ့ ၄၉၇(၁)။)}
ကျဲအကတၢၢ်တဘိန့ၣ် ဆှၢအီၤသ့ဆူ တၢ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အိၣ်မူအလီၢ်ခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ.^{70 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၃(ဂ)၊ (ဃ)။)}

မ့ၢ်တဆှၢခီဖံးမၤတၢ်ဘၣ်ဒီး ကဘၣ်ဆှၢခီ အချ့ကတၢၢ် ဆူ ဖိဒံဖိသၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်လၢ အဘၣ်ထွဲန့ၣ်လီၤ^{71 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၀(ည)။)}
ဖိဒံဖိသၣ်ကွီၢ်ဘျီၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်လၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်အဂၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ် လၢ အတမ့ၢ်ဝဲ ပှၤသးပှၢ်ကွီၢ်မ့ၣ်အလီၢ် န့ၣ်လီၤ.^{72 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၀(ဈ)။)}
ကွီၢ်ဘျီၣ်တဖၣ် ကွီၢ်လီၢ်တဖၣ်လၢ ကသမံသမိးဖိဒံဖိသၣ်န့ၣ် တဘၣ်ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤကမျၢၢ်တဖၣ်ကနုာ်လီၤဟးထီၣ်ဘၣ်. ကဘၣ်ဟ့ၣ်အခွဲးထဲဒၣ် ပှၤလၢ အဘၣ်ဃးဒီး ကွီၢ်မ့ၣ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ်ဝဲ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်, ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်, အဘူးအတံၢ် ဒီး ပှၤမဲာ်ထံၣ်အုၣ်သး, ကွီၢ်ဘျီၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိး ကနုာ်လီၤလၢ ကွီၢ်လီၢ်အပူၤလီၤ. စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ကဘၣ်ဆၢတဲာ်ဝဲ ပှၤအဂုၤအဂၤတဖၣ် ကနုာ်လီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.^{73 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၄(ခ)။)}
မ့တမ့ၢ်လၢ တၢ်ပညိၣ်အိၣ်လၢ ကကဲဘျုးကဲဖှိၣ်လၢ ဖိသၣ်အဂီၢ်န့ၣ် အခွဲးတအိၣ်လၢ ကတဲဖျါထီၣ် ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ် လၢ တၢ်ကစီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်.^{74 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၄(ခ)။)}
ဖိသၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်မၤကမၣ်အီၤ ဒီး ဖိသၣ်လၢ အဟ့ၣ်တၢ်အုၣ်သးတဖၣ်အဂီၢ် ကဘၣ် ဟ့ၣ်တၢ်ဒီသဒၢ ဒီး သဲစးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢန့ၣ်လီၤ.^{75 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၅(ခ)။)}

ဖိသၣ်တဂၤန့ၣ်ညီနုၢ်တၢ်တဟ့ၣ်အီၤတၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢအကဘၣ်လီၤဃိ၁်န့ၣ်ဘၣ်.^{76 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၉၆(က)မှ(င)။)}
ဖိသၣ်တဂၤန့ၣ်ညီနုၢ်တၢ်တစံၣ်ညီၣ်အီၤလၢ အကလီၤဘၣ်ဃိ၁်ဘၣ်.^{77 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၈(ခ)။)}
ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်အကါဒိၣ်လၢ တၢ်ဆှၢခီတၢ်မၤတဖၣ် န့ၢ် တၢ်ထၢနုာ်လၢဃိာ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.^{78 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၈(က)။ (၂၀၁၀) ကီၢ်စၢဖှိၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်သဲစး (၂၀၁၃ တၢ်ဘှီ) ၃(ဆ)။)}
တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အိၣ် လၢ ကဃ့သကွံာ်ကညး ဖိဒံဖိၣ်ကွီၢ်ဘျီၣ်အတၢ်စံၣ်ညီၣ်အၢၣ်လီၤတဖၣ် ဒီး တၢ်မၤလိာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.^{79 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၇(င)။)}
တၢ်စံၣ်ညီၣ်အပူၤန့ၣ် ကဘၣ်ပ၁်သူၣ်ပ၁်သးဒီး ဆိကမိၣ်န့ၢ်တၢ်လီၤလီၤဆီဆီလၢ တၢ်ဘၣ်ဃးဒီး သးစၢ်တဂၤအသးအနံၣ်အလါႇ အသကဲ၁်ပဝး, နီၢ်ခိဒီးသးအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ် ချ့ဒီးလၢတၢ်အိၣ်အသး အဂုၤအဂၤတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ^{80 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၉၁(ဂ)။)}
တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ ပှၤအသးအိၣ် ၁၈နံၣ်အဖီလာ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်တဘၣ်အါန့ၢ်အနံၣ် (၁ဝ) ဘၣ်.^{81 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၇(က)မှ(စ)။)}
တဘၣ်ပာ်လီၤ တၢ်စံၣ်ညီၣ်သံ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဒုးလီၤဃိာ်တစိၤသးတၢ်စံၣ်ညီၣ်ဘၣ်.^{82 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၈(ဃ)။)}
၁၈နံၣ်အဖီလာ်သးစၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ပာ်အီၤ ပူၤဖျဲးလၢ ပှၤသးပှၢ်ဃိာ်ဖိသ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အခွဲးအယာ်အိၣ်လၢ ကဒိးန့ၢ် တၢ်ခံကွၢ်စီကွၢ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့, တၢ်ထံၣ်လိာ်သးဒီးတမှံၤ ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်အခွဲး ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲ လၢ တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အဂီၢ်တဖၣ် န့ၣ်လီၤ.^{83 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၈၈(ခ)။)}
တၢ်မၢအမၤတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်ဒိၣ်ဒိၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်ဆှၢအီၤဆူ တၢ်ဖှီၣ်ပၢၤဝဲၤလီၢ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ဃိာ်ဝဲၤကျိၤအတၢ်ပၢတၢ်ဆှၢအပူၤန့ၣ် တဘၣ်မၤဘၣ်.^{84 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၉၃(က)၊(ဂ)၊(စ)၊(ဆ)။)}
အခွဲးအယာ်အိၣ်လၢ ကဒိးန့ၢ် တၢ်ဆှၢခီမၤတၢ်လၢကျဲအဂုၤအဂၤလၢအမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ကူၣ်မၤစၢၤ, တၢ်ဒုးမၤသကိးလၢ ဒူသဝီတၢ်မၤဂ့ၤတဖၣ် ဒီး တၢ်ပာ်လၢ တၢ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်ဟံၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.8^{85 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၉၃(င)။)}
လၢတၢ်မၤ တၢ်ဆှၢခီမၤတၢ်လၢကျဲအဂုၤအဂၤ န့ၣ် တၢ်အဂ့ၢ်တဖၣ်လၢ ကဘၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်အိၣ်အသး, အသးအနံၣ်အလါ, တၢ်ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ ဒီး တၢ်လုၢ်ဘၢလၢ ဒူသဝီအတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ အိၣ်တအိၣ် တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.^{86 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၇၅(ခ)(၇)။)}

မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ညိကွံာ် တၢ်ကတိၤခူသူၣ်လၢပီၢ်ရီအခွဲး ဒီး တၢ်ကတိၤဆၢက့ၤအခွဲးန့ၣ် ပတံထီၣ်တၢ်ဃ့သကွံာ်ကညး သ့န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် ဖဲတၢ်သမံသမိးတၢ်လၢ ဖိဒံဖိသၣ်ကွီၢ်ဘျီၣ်စ့ၢ်ကီး ဆှၢထီၣ် တၢ်ဘှီ တၢ်ဘှီ သ့ဝဲလီၤ.
ကွီၢ်မ့ၣ်တဖၣ်လၢ အပာ်ဃုာ်ဒီး ဖိဒံဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပှၤစဲၣ်နီၤအဂၤတဖၣ်လၢ တမ့ၢ် ပှၤကူၣ်သ့သဲစးန့ၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးတၢ်လၢ တၢ်ရ့လိာ်သးတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ တၢ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၢ် တၢ်လီၢ်
ပ္ဍဲရုၚ်ဂဗုတ်လ္ၚဵုဂှ်တှ်ေ သွက်အမှုစပ်ကဵုကောန်ၚာ်တံဂှ် ညးဒုၚ်ကာအထံက်အပၚ်ပရေၚ်မၞိဟ်တံ သ္ကဵုပါလုပ်ရီုဗၚ်ကဵုရ။ ဗီုဂကောံကဵုအရီုအဗၚ်သာ်ဂှ်ဝွံ နွံတၟာဂလိုၚ်ရ။

တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘီလိာ်သး မ့ၢ်အိၣ် ဘၣ်ဃးဒီး အသးန့ၣ် ကဘၣ် မၤ တၢ်ခံကွၢ်စီကွၢ်အသးတၢ်မၤအကျိၤအကွာ်န့ၣ်လီၤ.
မ့မ့ၢ် အသးအိၣ် ၁၀နံၣ် ဒီး ၁၁နံၣ်န့ၣ် ဒ် အဝဲတအိၣ်ဒီး တၢ်ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ ကနၢ်ပၢၢ်အတၢ်မၤတဖၣ်ဒံးအဃိ ကြၢးဃ့သကွံာ်ကညး လၢ ကပျၢ်အီၤလၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ်လီၤ.^{107 ((၂၀၁၉) ကလေးသူငယ်ဥပဒေပုဒ်မ ၇၈(ခ)။)}

ဘၣ်တၢ်ဟံးဃ၁်ပၢၤဃ၁်အီၤ လၢပၢၤကီၢ်အရူလၢ(၂၄) နၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤဝံၤမ့ၢ်ဂ့ၤႇ မ့တမ့ၢ် ကွီၢ်မ့ၣ်အံၤတၢ်တသုးဘၣ် အလီၢ်ဆူ ဖိဒံဖိသၣ်အကွီၢ်ဘျီၣ်န့ၣ်ဒီး လၢတၢ်ဟံးဃ၁်ပၢၤဃ၁်ဖိသၣ်အံၤအဖီခိၣ် တၢ်ကတိၤ ထီဒါက့ၤ အီၤသ့ဒ်လ၁်အံၤ အသိးန့ၣ်လီၤ.
ဖဲတၢ်ဒိကနၣ် တၢ်သမံသမိးတၢ်လၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်ပူၤ အဆၢကတီၢ်တၢ်ပတံထီၣ် တၢ်ဘှီလိၤဘှီဘၣ်က့ၤတၢ်သ့န့ၣ်လီၤ.
ကွီၢ်ဘျီၣ်အတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲ၁်န့ၣ် တၢ်ကတိၤထီဒါက့ၤအီၤသ့ခီဖျိ တၢ်ပတံသကွံၢ်ကညးတၢ်ဆူ ကွီၢ်ဘျီၣ်န့ၣ်လီၤ.^{108 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၇၈(ခ)။)}
လၢတၢ်ဟံးဃ၁်ပၢၤဃ၁်အီၤအဖီခိၣ် တၢ်ပတံထီၣ်က့ၤ ကွီၢ်ဘျီၣ် ကူၣ်လိ၁်တၢ်^{109 ((၂၀၁၉) ဖိဒံဖိသၣ်သဲစးအဒ့ ၉၁(ဂ)။)} ဒီး ဆှၢထီၣ် လံာ်ဆှၢထီၣ်ပတံသကွံာ်ကညးတၢ် ^{110 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး ပုဒ်မ ၄၉၁(၁) (က)-(ခ)။)}သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ဖိသၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤ မ့ၢ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူ ၦၤနီၢ်ဒိၣ်အကွီၢ်ဘျီၣ်ဒီး ကဘၣ်ဃ့ကညးဝဲလၢတၢ် ကသုးအီၤဆူ ဖိဒံဖိသၣ်အကွီၢ်ဘျီၣ်န့ၣ်လီၤ.^{111 (တၢ်ပတံလံာ်တၢ်ဟ့ၣ်စိကမီၤသဲစး (No. ၂၄/၂၀၁၄))}
ကီၢ်ရ့ၣ်အကွီၢ်ဘျီၣ်ကိးလီၢ်ဒဲး ကကြၢး အိၣ်ဝဲဒီး ဖိသၣ်အကွီၢ်ဘျီၣ် လီၤလီၤဆီဆီ မ့တမ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢတၢ်ကသံကွၢ် သမံသမိး ဖိသၣ်အဂီၢ်အစှၤကတၢၢ်တလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်ကဒီသဒၢကဟုကယ၁်ဖိသၣ်တဖၣ် အနီၢ်ကစၢ် အတၢ်သဘျ့အဂီၢ် ဖဲတၢ်ဒိကနၣ်ကွီၢ်မ့ၣ် အဆၢကတီၢ်တၢ် ကဘၣ်ဃ့ လၢတၢ်ကဒုးဟးထီၣ်ကွံ၁် ၦၤလၢအတဘၣ် ဃးဒီးကွီၢ်မ့ၣ်အံၤ ဒီး တၢ်ကြၢးဃ့ကညးန့ၢ် ပၢၤကီၢ်တဖၣ် စ့ၢ်ကီးဒ်သိး သုတပ၁်ဖျါထီၣ်ဖိသၣ်အံၤ အိၣ်ဆိးလီၢ် ဒီးတၢ်ဂီၤတဖၣ်လၢၦၤအါဂၤ ကထံၣ်ဝဲအဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ.
စူးကါ တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်အခွဲးအယာ် တက့ၢ်.
မ့ၢ်အိၣ်ဖျါ လၢ အမၤကမၣ်သဲစးဒီး ကြၢး ဆှၢထီၣ်ဆူ ကွီၢ်ဘျီၣ် တၢ်အုၣ်သးတဖၣ် လၢ အလိၣ်ဘၣ်လၢ ကစံၣ်ညီၣ်အီၤ ဖှံဖှံ ဒ် အဆှၢခီအီၤဆူ မိၢ်ပၢ်ပှၤကွၢ်ထွဲအီၣ်တဖၣ်အစုပူၤအသိးန့ၣ်လီၤ.^{112 (ကွီၢ်မ့ၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီသဲစး ပုဒ်မ ၅၄၀။)}
ဖိသၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်အီၤလၢ ကွီၢ်ဘျီၣ်ဝံၤဘၣ်ဆၣ် ဆှၢထီၣ်တၢ်ဃ့သကွံာ်ကညးတၢ် သ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးလၢ တၢ်ကဒိးလဲ ပီၢ်ရီအဖီခိၣ်

ပၢၤကီၢ်ဟဲတုၤလံဧါ/တၢ်ဖီၣ်အီၤလံ၁်ပျဲအိၣ်ကစီဒီဧါ

တၢ်ဒိးလဲပီၢ်ရီခွဲးယ၁်

တၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢတၢ်အိၣ်ဃိကလ၁်ဒီးတစံးကတိၤတၢ်

တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်တၢ်

တၢ်ဃုန့ၢ်တၢ်

သင်လုပ်နိုင်သည့်အရာများ

ဒိးလဲပီၢ်ရီတက့ၢ်

စူးကါတၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်အိၣ်ဘှီၣ်ခွဲးယာ်တက့ၢ်

စူးကါတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဖီၣ်ဃာ်ဒီးတၢ်ကွၢ်ဃု တက့ၢ်.

ဘၣ်တၢ်ဟံးဃ၁်အီၤလၢပၢၤကီၢ်အဝဲၤဒၢးလံဧါ.

တၢ်ဒိးလဲပီၢ်ရီခွဲးယ၁်

တၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢတၢ်အိၣ်ဃိကလ၁်ဒီးတစံးကတိၤတၢ်

တၢ်ဟံးဃ၁်ပၢၤဃ၁်တၢ်

တၢ်မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးၦၤလၢ အဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်တဂၤဖဲ ပၢၤကီၢ်ဟံးဃ၁်ဒုးဃ၁်အီၤအခါ

တၢ်မၤန့ၢ်တၢ်အုၣ်ကီၤခွဲးယ၁်

သင်လုပ်နိုင်သည့်အရာများ

ဒိးလဲပီၢ်ရီတက့ၢ်

စူးကါတၢ်အိၣ်ဘှ့ၣ်အိၣ်ဘှီၣ်ခွဲးယာ်တက့ၢ်

စူးကါတၢ်ဖီၣ်န့ၢ်ပၢၤဃ၁်အခွဲးအယာ်တဖၣ်တက့ၢ်

ဖဲ ပၢၤကီၢ် မၤအၢမၤနးနၤဆူၣ်ဆူၣ် ဖဲ တၢ်ဖီၣ်ဃာ်အပူၤန့ၣ် မၤဆၢတက့ၢ်.

စူးကါ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်ကီၤတက့ၢ်.

တရားရုံးတော်ရှေ့ တရားခွင်ထဲရောက်ပြီလား

တၢ်ဒိးလဲပီၢ်ရီခွဲးယ၁်

တၢ်ခွဲးယ၁်လၢတၢ်ဆိကမိၣ်လီၤသးလၢအတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ်

တၢ်တြီဆၢဂ့ၢ်လိ၁်စံးကတိၤက့ၤတၢ်ခွဲးယ၁်

တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢလၢလၢလီၢ်လီၢ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ

တၢ်သမံသမိးလၢအတီလိၤဒီးတလဲၤတစွၤဘၣ်တၢ်

တၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢတၢ်ကမၤခ့နျ့ၢ်တၢ်သမံသမိးလၢကွီၢ်ဘျီၣ်ပူၤ

တၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢတၢ်ဒိကနၣ်တၢ်သမံသမိးတၢ် လၢၦၤအါဂၤအမဲ၁်ညါလၢကွီၢ်ဘျီၣ်ပူၤ

ကွီၢ်ဘျီၣ်အတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲ၁်ဒီးတၢ်ပတံသကွံၢ်ကညး

သင်လုပ်နိုင်သည့်အရာများ

ဒိးလဲပီၢ်ရီတက့ၢ်

စူးကါတၢ်ခွဲးယ၁်လၢတၢ်ဆိကမိၣ်လီၤသးလၢအတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ် တက့ၢ်.

စူးကါတၢ်စံးကတိၤတြီဆၢဂ့ၢ်လိ၁်ခွဲးယ၁်, တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢလၢလီၢ်လီၢ် ဒီး တၢ်ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤစၢၤခွဲးယာ် တက့ၢ်.

စူးကါ တၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢတၢ်ကမၤချ့န့ၢ်တၢ်သမံသမိး လၢကွီၢ်ဘျီၣ်အပူၤချ့ တက့ၢ်.

စူးကါ တၢ်သမံသမိးလၢအတီလိၤဒီးတလဲၤတစွၤဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်တက့ၢ်.

စူးကါ တၢ်ခွဲးတၢ်ယ၁်လၢတၢ်ကသမံသမိးတၢ် လၢၦၤအါဂၤအမဲ၁်ညါလၢကွီၢ်ဘျီၣ်အပူၤ တက့ၢ်.

စူးကါ ကွီၢ်ဘျီၣ်အတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲ၁်ဒီးတၢ်ပတံသကွံၢ်ကညး တက့ၢ်.

ၦၤလၢအဘၣ်တၢ်လိ၁်ဘၢလိ၁်ကွီၢ်အီၤတဂၤန့ၣ်အသးတၦဲၤထီၣ် (၁၈)နံၣ်ဒံးဘၣ်ဧါ.

တၢ်ဒိးလဲပီၢ်ရီခွဲးယ၁်

တၢ်မၤကမၣ်သဲစးအတၢ်ဟံးန့ၢ်မူဒါ

တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်ပၢၤဃ၁်တၢ်

တၢ်ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤ, တၢ်ဟံးဃာ်ပၢၤဃာ်တၢ် ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်အုၣ်ကီၤ

တၢ်သမံသမိးလၢကွီၢ်ဘျီၣ်ပူၤ

ကွီၢ်ဘျီၣ်အတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲ၁်

သင်လုပ်နိုင်သည့်အရာများ

ပီၢ်ရီန့ၣ် စူးကါ ဖိသၣ် မ့တမ့ၢ် သးစၢ်အခွဲးအယာ် တက့ၢ်.

စူးကါ ဖိသၣ်ဒီးသးစၢ်အကွီၢ်မ့ၣ်အတၢ်ဟံးန့ၢ်မူဒါအခွဲးအယာ် တက့ၢ်.

စူးကါ အခွဲးအယာ်တဖၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဖီၣ်န့ၢ်, တၢ်ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤ ဒီးတၢ်ဖီၣ်ဃာ် တက့ၢ်.

စူးကါ တၢ်သမံသမိးလၢကွီၢ်ဘျီၣ်ပူၤ အခွဲးအယာ် တက့ၢ်