အသုံးများသော ဥပဒေများ

၁၉၀၈ခုနှစ် ပေါက်ကွဲစေသောပစ္စည်းများအက်ဥပဒေ

• ပေါက်ကွဲစေတတ်သောပစ္စည်းဆိုသည့် စကားရပ်တွင် “ပေါက်ကွဲစေတတ်သော အရာဝတ္ထုတစ်ခုခုကို ဖြစ်စေသည့် မည်သည့်ပစ္စည်း”ကိုမဆို ဆိုလိုသည်။^{133 (၁၉၀၈ ခုနှစ် ပေါက်ကွဲစေတတ်သောပစ္စည်းများ အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂)}

• အဆိုပါအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်တွင် စက်၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု (သို့မဟုတ်) ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်း တစ်ခုတွင်အသုံးပြုသည့်(သို့မဟုတ်) အသုံးပြုရန်ရည်ရွယ်ထားသည့် ကိရိယာတန်ဆာပလာ များလည်းပါဝင်သည်။

• အသက် (သို့မဟုတ်) ပစ္စည်းကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်င်သော ပေါက်ကွဲမှုကို ဖြစ်စေခြင်းသည် ကြီးလေးသော ရာဇ၀တ်မှု ဖြစ်သည်။^{134 (၁၉၀၈ ခုနှစ် ပေါက်ကွဲစေတတ်သောပစ္စည်းများ အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃)}

• ပြစ်ဒဏ်: – ဆယ်နှစ်အထိ ထောင်ဒဏ် (သို့မဟုတ်) တစ်စ်ကျွန်းပို့ဒဏ် ဖြစ်စေ ချမှတ်ရမည့် အပြင်^{135 (“ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၅၃ ကို ပြင်ဆင်လိုက်သည့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီးအား ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃ အရ “ တကျွန်းပို့” ဒဏ် ဆိုသည်မှာ ထောင်ဒဏ်တစ်သက် ဖြစ်သည်။)} ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်နိုင်သည်။

• အသက်ဘေးအန္တရာယ် ဖြစ်စေတန်သည့် (သို့မဟုတ်) လူ သို့မဟုတ် ပစ္စည်းပြင်းထန်စွာ ထိခိုက် နစ်နာစေရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်စေရန် ပြုလုပ်ခြင်း။^{136 (၁၉၀၈ ခုနှစ် ပေါက်ကွဲစေတတ်သောပစ္စည်းများ အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၄)} ထိုပြုလုပ်မှုတွင် ပူးပေါင်းကြံစည်မှုလည်းပါဝင်သည်။

• ပြစ်ဒဏ်- ခုနှစ်နှစ်အထိ ထောင်ဒဏ် ဖြစ်စေ၊ နှစ်၂၀ အထိ တစ်ကျွန်းပို့ဒဏ် ဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်သည့် အပြင်^{137 (အနှစ် ၂၀ အထိ တကျွန်းပို့ဒဏ် ဆိုသည်မှာ ထောင်ဒဏ် အနှစ် ၂၀ ဖြစ်သည်။)} ငွေဒဏ်လည်းချမှတ်နိုင်သည်။

• လူ (သို့မဟုတ်) ပစ္စည်းကိုအမှန်တကယ်ထိခိုက်စေသော ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပေါက်ကွဲမှုများပြုလုပ်ခြင်း။ အဆိုပါပြုလုပ်မှုတွင် ပူးပေါင်းကြံစည်အားထုတ်မှုများလည်းပါဝင်သည်။.^{138 (၁၉၀၈ ခုနှစ် ပေါက်ကွဲစေတတ်သောပစ္စည်းများ အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၄)}

• ပြစ်ဒဏ်- : ခုနှစ်နှစ်အထိ ထောင်ဒဏ် ဖြစ်စေ၊ (သို့မဟုတ်) နှစ်၂၀အထိတစ်ကျွန်းပို့ဒဏ် ချမှတ် နိုင်သည့်နိုင်သည့် အပြင်^{139 (Transportation for a term which may extend up to 20 years in prison” means imprisonment for up to 20 years.)} ငွေဒဏ်လည်းချမှတ်နိုင်သည်။
• မည်သူမဆိုပေါက်ကွဲစေသော ပစ္စည်းများကို သံသယဖြစ်ဖွယ် အခြေအနေမျိုးတွင် လက်ဝယ် ထားခြင်း သို့မဟုတ် ထုတ်လုပ်ခြင်းတို့ပြုလုပ်ပါက ^{140 (၁၉၀၈ ခုနှစ် ပေါက်ကွဲစေတတ်သောပစ္စည်းများ အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၄)}  ထိုသူကို ၅နှစ် အထိ ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ၁၄နှစ် ထက်မပိုသော တစ်ကျွန်းပို့ ဒဏ် ဖြစ်စေ ချမှတ်ရမည့်အပြင်^{141 (၁၄ နှစ်နှစ် အထိ တကျွန်းပို့ဒဏ် ဆိုသည်မှာ ထောင်ဒဏ် ၁၄ နှစ် ဖြစ်သည်။)} ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်နိုင်သည်။

• အဆိုပါပစ္စည်းများကို ထုတ်လုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် လက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင်ခြင်းတို့သည် ဥပဒေနှင့်အညီ ဖြစ်ပါက ယင်းပြစ်မှုကို ကျူးလွန်ရာမရောက်ပါ။

• အားပေးကူညီခြင်း – ဤဥပဒေအရ ပြစ်မှုတစ်ခုခု ကျူးလွန်နိုင်ရန်အားပေး ကူညီခြင်းသည် ကျူးလွန် သောပြစ်မှုအတွက် တူညီသောပြစ်ဒဏ် ဖြစ်သည်။ ယင်းတွင် ငွေကြေးပံ့ပိုးမှုပေးခြင်းတို့ ပါဝင်နိုင်သည်။^{142 (၁၉၀၈ ခုနှစ် ပေါက်ကွဲစေတတ်သောပစ္စည်းများ အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၆)}
• ဤပြဋ္ဌာန်းချက်သည် အမှန်တကယ် ထိခိုက်မှုရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ အကျုံးဝင်ပါသည်။^{143 (၁၉၀၈ ခုနှစ် ပေါက်ကွဲစေတတ်သောပစ္စည်းများ အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃)}
• ဤဥပဒေအရ တရားစွဲဆိုနိုင်ရန် နိုင်ငံတော် သမ္မတ၏ သဘောတူညီချက် လိုအပ်ပါသည်။^{144 (၁၉၀၈ ခုနှစ် ပေါက်ကွဲစေတတ်သောပစ္စည်းများ အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၇)}

၂၀၁၆ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေ ^{145 (ယခင် ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဥပဒေကို ဖျက်သိမ်းထားသည်။)}

• “ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်း”^{146 (၂၀၁၆ ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ -၂ (ဂ)။)}  ဆိုသည်မှာဤဥပဒေပါပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ^{147 (၂၀၁၆ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ ၈ မှ ၁၂ အထိ။)} ဆန္ဒနှင့် ခံယူချက်များကိုဖော် ပြရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့်ခွင့်ပြုထားသော အများသူငှာနေရာများတွင် ငြိမ်းချမ်းစွာ (လက်နက်မဲ့) စုဝေးခြင်း၊ ဟောပြောခြင်း တို့ကိုဆိုလိုသည်။
• “ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်း”^{148 (2016 The Law relating to Peaceful Assembly and Peaceful Procession, S.2(d).)} ဆိုသည်မှာ ဤဥပဒေအရသတ်မှတ်ခွင့်ပြုထားသည့်^{149 (၂၀၁၆ ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၁ ၊ ပုဒ်မ ၁၂ (ဋ) ၂၀၁၄ခုနှစ် အထိ ပြင်ဆင်ပြီး။)}  အများ ပြည်သူဆိုင်ရာလမ်းတွင် မိမိသဘောထားဆန္ဒကို ဖော်ပြရန်အလို့ငှာ တစ်ဦးထက်ပိုသူများက သတ်မှတ် ထားသည့် စည်းကမ်းများနှင့်အညီ လက်နက်မပါဘဲ ငြိမ်းချမ်းစွာ လှည့်လည်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။
• ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်း (သို့မဟုတ်) စီတန်းလှည့်လည်ခြင်းများပြုလုပ်ရန်ပြုလုပ်ရန် သက်ဆိုင်ရာမြို့နယ် ရဲတပ်ဖွဲ့မှူး ထံမှ အနည်းဆုံး ၄၈ နာရီ ကြိုတင် အသိပေးတင်ပြရန် လိုအပ်ပါသည်။^{150 (၂၀၁၆ ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ -၄။)}
  • ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်း (သို့မဟုတ်) စီတန်းလှည့်လည်ခြင်းပြုလုပ်လိုသူများသည် ခွင့်ပြုချက်ကို အောက်ဖော်ပြပါအချက်များနှင့် တကွလျှောက်ထားရမည်ဖြစ်သည်။^{151 (၂၀၁၆ ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ ၄ (က) – (ဂ)။ ပုဒ်မ ၄ (ဃ) နှင့် (စ) ကိုလည်းကြည့်ပါ။)}
    • မိန့်ခွန်း၏ ရည်ရွယ်ချက်နှင့် အကြောင်းအရာ
    • နေရာ သို့မဟုတ် လမ်းကြောင်း
    • ရက်စွဲ
    • လျှောက်ထားသူ၊ ဦးဆောင်သူ၊ ဟောပြောမည့်သူ တို့၏ အမည်နှင့်ဆက်သွယ်ရန် လိပ်စာ^{152 (၂၀၁၆ ခုနှစ်ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဥပဒေ ပုဒ်မပုဒ်မ – ၄ (ဂ)။)}
  • မြို့နယ်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးမှူး၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် သက်ဆိုင်ရာမြို့နယ် ရဲတပ်ဖွဲ့မှူးက ခွင့်ပြုမိန့်ထုတ်ပေးမည်ဖြစ်သည်။^{153 (၂၀၁၁ ခုနှစ်ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဥပဒေကို ပြင်ဆင်ချက်ပုဒ်မ – ၅။)}
• ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်နေသူတို့ကို ဒုတိယရဲအုပ်အဆင့်ထက်မ နိမ့်သော ရဲအရာရှိ ဦးဆောင်သည့်ရဲတပ်ဖွဲ့က လိုအပ်သော ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှုများကို ဆောင်ရွက်ရမည်။^{154 (၂၀၁၆ ခုနှစ်ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ -၁၃။)}
• သက်ဆိုင်ရာအာဏာပိုင်သည် ခွင့်ပြုမိန့်အတွက်ပွဲရက်မတိုင်ခင် အနည်ဆုံး ၄၈နာရီ ကြိုတင်၍ လျှောက်ထားသူထံအကြောင်းကြားရမည်။ ^{155 (၂၀၁၁ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ- ၇(က))}
• ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်း နှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းကို သက်ဆိုင်ရာသို့ အသိပေး တင်ပြခြင်း မရှိပဲ ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် ပြစ်မှုမြောက်သည်။ ^{156 (၂၀၁၆ ခုနှစ်ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ -၁၉။)}
  • ပြစ်ဒဏ် –: ၃ လထက် မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ သုံးသောင်းထက် မပိုသောငွေဒဏ်ဖြစ်စေ နှစ်မျိုးလုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်သည်။
• ခွင့်ပြုမိန့်ရထားသော ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးပွဲသို့ တက်ရောက်လာသူများအား အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေခြင်း ၊ ဖျက်ဆီးခြင်း၊နှောင့်ယှက်ခြင်း၊ (သို့မဟုတ်) ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းကို ထိခိုက်စေခြင်းစသည့် လုပ်ရပ်များသည် ပြစ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။^{157 (၂၀၁၆ ခုနှစ်ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ -၁၈။)}
  • ပြစ်ဒဏ် –: ၁နစ်ထက် မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ တစ်သိန်းထက် မပိုသောငွေဒဏ်ဖြစ်စေ နှစ်မျိုးလုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်သည်။
• ဤဥပဒေတွင်ဖော်ပြထားသည့်စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက်များ^{158 (၂၀၁၆ ခုနှစ် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေပုဒ်မ ၈၊ ၉၊ ၁၀။)} ကိုချိုးဖောက်ခြင်းပြစ်မှုမြောက်သည်။^{159 (၂၀၁၆ ခုနှစ်ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ – ၂၀။)}
  • ပြစ်ဒဏ် ၁ လ ထက်မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ၁ သောင်းထက် မပိုသော ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ နှစ်မျိုးလုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်သည်။

• ကြိုတင်ကြံစည်မှုဖြင့်လူသတ်မှုသည် သေဒဏ်အထိ ချမှတ်ခံရနိုင်ပြီး ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်နိုင်သည်။^{160 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ -၃၀၂ (၁) (ခ)။)}
  • ရာဇသတ်ကြီးအရ ထောင်ဒဏ်င်ဒဏ် ခုနစ်နှစ်နှင့်အထက် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်သည့်ပြစ်မှုမျိုးတွင် ကြိုတင်ကြံစည်မှု မရှိဘဲ လူသတ်မှုကျူးလွန်ခြင်းသည် သေဒဏ်အထိ ချမှတ်ခံရ နိုင်သော ပြစ်မှုဖြစ်ပြီး ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။^{161 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ -၃၀၂ (၁) (ဂ)။)}
  • မည်သူမဆို အခြားအခြေအနေမျိုးတွင် လူသတ်မှုကို ကျူးလွန်ပါက ထောင်ဒဏ်ဆယ်နှစ်မှ အနှစ် ၂၀^{162 (၂၀၁၆ ခုနှစ် ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံး ဥပဒေအား ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂(က) နှင့် ၃၅(က) တို့အရ “တစ်သက်တစ်ကျွန်းဒဏ်” ဟူသော စကားရပ်ကို “ထောင်ဒဏ် အနှစ်၂၀” ဖြင့် အစားထိုးထားပါသည်။)} အထိ ကျခံရနိုင်ပြီး ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။^{163 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ -၃၀၂ (၂)။)}
• လူသတ်မှုမမြောက်သည့်လူသေမှုအတွက် ပြစ်ဒဏ်မှာ ထောင်ဒဏ် ဆယ်နှစ်မှ အနှစ်နှစ်ဆယ်^{164 (၂၀၁၆ ခုနှစ် ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံး ဥပဒေအား ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂(က) နှင့် ၃၅(က)။)} အထိဖြစ်ပြီး ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။^{165 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ – ၃၀၄။)}
• အစိုးရနှင့် တပ်မတော်သားများအပေါ် မုန်းထားအောင် သို့မဟုတ် မလေးစားအောင် ပြုခြင်း (သို့မဟုတ်) လှုံဆော်ခြင်း (သိုမဟုတ်) ယင်းသို့ပြုလုပ်ရန် အားထုတ်ခြင်းသည် ရာဇဝတ်မှုမြောက်သည်။^{166 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ – ၁၂၁ (က)။)}
  • ပြစ်ဒဏ် – ခုနှစ်နှစ်မှ အနှစ်၂၀အထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်
• နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေးကို ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်နေသော တပ်မတော်သားများ (သို့မဟုတ်) တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးအဖွဲ့များ၏လုပ်ဆောင်မှုကို နှောင်ယှက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ဟန့်တားခြင်းသည် ပြစ်မှုမြောက်သည်။^{167 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ – ၁၂၄ (ဂ)။)}
  • ပြစ်ဒဏ် – အနှစ် ၂၀ အထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။
  • အာမခံမရသောပြစ်မှု နှင့် ကြေအေးမရနိုင်သောပြစ်မှုဖြစ်သည်။^{168 (၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃(က)။)}
• တပ်မတော်သားများနှင့် အစိုးရဝန်ထမ်းများ၏ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခြင်းကို ဟန့်တားခြင်း (သို့မဟုတ်) နှောင့်ယှက်ခြင်းသည် ပြစ်မှုမြောက်သည်။^{169 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ပုဒ်မ၁၂၄ (ဃ)။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅။)}
  • ပြစ်ဒဏ် – ၇ နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။
  • အာမခံမရသောပြစ်မှု နှင့် ကြေအေးမရနိုင်သော ပြစ်မှုဖြစ်သည်။^{170 (၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃ (ဃ)။)}
• စစ်ပုန်ကန်မှုရန်အားပေးခြင်း (သို့မဟုတ်) တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသော တပ်မတော်သားကို တာဝန်ဝတ္တရားမှ သွေးဆောင်ရန် အားထုတ်ခြင်း သည် ပြစ်မှုမြောက်သည်။^{171 (၁၈၆၁ ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၁၃၁)}
  • ပြစ်ဒဏ် ၁၀နှစ်မှ အနှစ် ၂၀ အထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။^{172 (၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံး ဥပဒေအား ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂(က) နှင့် ၃၅(က)။)}
• အစိုးရဝန်ထမ်းတစ်ဉီးအပေါ် ပြစ်မှုကျူးလွန်စေရန် တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝှိက်၍ဖြစ်စေ ကြောက်အောင်ပြုခြင်း၊ မမှန်သတင်းဖြန့်ခြင်း၊ လှုံ့ဆော်ခြင်း တို့သည် ပြစ်မှုမြောက်သည်။
  • ပြစ်ဒဏ် – ၃နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။^{173 (၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီးကို ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ အရ ထပ်မံထည့်သွင်း လိုက်သည့် ပုဒ်မ ၅၀၅-က။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံး ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ -၇။)}
• တပ်မတော်သားများက ဖြစ်စေ၊ အစိုးရဝန်ထမ်းက ဖြစ်စေ အစိုးရ သို့မဟုတ် တပ်မတော် အပေါ် မေတ္တာပျက်စေရန်၊ စည်းကမ်းဖီဆန်ရန်၊ သစ္စာမဲ့စေရန် အားထုတ်ခြင်းသည် ပြစ်မှုမြောက်သည်။
  • ပြစ်ဒဏ် – ၂နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေချမှတ်နိုင်သည်။^{174 (၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၇။ ၁၈၆၁ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၅၀၅ (က)။)}
• ရာဇ၀တ်မကင်းသောပူးပေါင်းကြံစည်မှုဆိုသည်မှာ လူနှစ်ဦး (သို့မဟုတ်)နှစ်ဦးထက်ပိုသောသူများက ဥပဒေနှင့်မညီသောပြုလုပ်မှုများကိုပြုလုပ်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ထိုသို့ ပြုလုပ်ရန်သဘောတူညီခြင်းကို ဆိုလိုပါသည်။^{175 (၁၈၆၁ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ – ၁၂၀-က)}
  • ပြုလုပ်မှုသည် ဥပဒေနှင့် ဆန့်ကျင်သည်မဟုတ်သော်လည်း ဥပဒေနှင့် မညီသော နည်းလမ်းဖြင့် ပြုလုပ်မှု သည်လည်း ရာဇဝတ်မှုမြောက်ပါသည်။
  • ဥပဒေနှင့်မညီသော ပြုလုပ်မှုသည် အဆိုပါ သဘောတူညီချက်၏ ရည်ရွယ်ရင်ဖြစ်သည် မဖြစ်သည် သို့မဟုတ် ထိုရည်ရွယ်ရင်းအချက်နှင့် အကြောင်းသင့် ဆက်စပ်သည် မဆက်စပ်သည် တို့မှာအရေးပါသော အချက် မဟုတ်ပါ။
  • ပြစ်ဒဏ် – မည်သူမဆို ထောင်ဒဏ် ၂နှစ် မှ သေဒဏ်ဖြစ်စေ ထိုက်သင့်နိုင်သော ပြစ်မှုတစ်ခုခုကို ကျုးလွန်ရန် ရာဇဝတ်မကင်းသော ပူပေါင်းကြံစည်မှုကို ကျူးလွန်ပါက သက်ဆိုင်ရာ ပြစ်မှုတွင် ပြဌာန်းထားသကဲ့သို့ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ရမည်။^{176 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ -၁၂၀ ခ (၁)။)}
    • ၂နှစ်အထိ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်နိုင်သည့်ရာဇဝတ်မကင်းသောပူးပေါင်းကြံစည်မှုကျူးလွန် သူသည် ခြောက်လထက် မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရ နိုင်သည်။
    • ခြွင်းချက်အနေဖြင့် ဥပဒေပြဌာန်းချက် တစ်ရပ်သည် ပြစ်မှုတစ်ခုအား ရာဇဝတ်မကင်းသော ပူးပေါင်း ကြံစည်မှုအတွက်ပြစ်ဒဏ်ကို သီးခြားပြဌာန်းထားပါက ယင်းပြဌာန်းချက်အတိုင်း ပြစ်ဒဏ်ပေးခံရမည် ဖြစ်သည်။
• အားပေးကူညီခြင်း^{177 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၁၀၇။)} ဆိုသည်မှာ
  • လူတစ်ဉီးသည် အခြားသူတစ်ဉီးအား အရာတစ်ခု ကိုပြုလုပ်စေရန် လှုံဆော်ခြင်း သို့မဟုတ်
  • လူတစ်ဉီးသည် အခြားသူတစ်ဉီး သို့မဟုတ် တစ်ဉီးထက်ပိုသော သူများဖြင့် အရာတစ်ခုကို ပြုလုပ်ရန် သို့မဟုတ် ပြုလုပ်ခြင်းမှ ပျက်ကွက်ရန် ပူးပေါင်းကြံစည်ခြင်း သို့မဟုတ်
  • လူတစ်ဉီးသည် ပြုလုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် ပျက်ကွက်ခြင်း အားဖြင့် အရာတစ်ခုကို ဆောင်ရက်စေရန် ရည်ရွယ်ချက် ရှိရှိ ကူညီခြင်း တို့ဖြစ်ပါသည်။
• တစ်သက်တစ်ကျွန်းဒဏ် (သို့မဟုတ်) သေဒဏ်ချမှတ်နိုင်သော ပြစ်မှုအတွက်အားပေးကူညီမှုကို ကျူးလွန်သူသည်^{178 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၁၁၅။)}
  • ယင်းသို့အားပေးကူညီခဲ့သော်လည်း အားပေးခံရသူက ထိုပြစ်မှုကို ကျူးလွန်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့လျှင် ထိုပြစ်မှုအတွက် အားပေးကူညီမှုနှင့်ပတ်သက်သော ပြစ်ဒဏ်ကို သီးခြား ပြဌာန်းထားခြင်းမရှိပါက ၇နှစ်အထိ ထောင်ဒဏ် အပြင် ငွေဒဏ်လည်းချမှတ်ခံရနိုင်သည်။
  • ယင်းသို့အားပေးကူညီခဲ့သည့်အတွက် ထိုပြစ်မှုကိုကျူးလွန်ခဲ့ပြီး တစ်စုံတစ်ဦးအားနာကျင်စေလျှင် ၁၄နှစ်အထိထောင်ဒဏ် အပြင် ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်ခံရခံရနိုင်သည်။
• မည်သူမဆို (တစ်ကျွန်းဒဏ် (သို့မဟုတ်) သေဒဏ်ထက်နည်းသော ) ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံရနိုင်သည့် ပြစ်မှုအတွက် အားပေးကူညီမှုကျူးလွန်လျှင်
  • ယင်းသို့ အားပေးကူညီခဲ့သော်လည်း အားပေးခံရသူက ထိုပြစ်မှုကိုကျူးလွန်ခဲ့ခြင်း မရှိလျှင် အားပေးကူညီခဲ့သည့် ပြစ်မှုအတွက် ပြဌာန်းထားသည့် အများဆုံးထောင်ဒဏ် တစ်မျိုးမျိုး၏ လေးပုံ တစ်ပုံဖြစ်စေ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်ပါသည်။^{179 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၁၁၆။)}
• အားပေးကူညီသူ (သို့မဟုတ်) အားပေးကူညီခြင်းခံရသူသည် အားပေးကူညီမှုကို ဟန့်တားရမည့် တာဝန် ဝတ္တရားရှိသော ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းဖြစ်လျှင် ထိုသူကို အားပေးကူညီခံရသောပြစ်ဒဏ်အတွက်ပြဌာန်းထားသည့် အများဆုံး ထောင်ဒဏ်၏ တစ်ဝက်ဖြစ်စေ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။^{180 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၁၁၆။)}
• ထိမ်ချန်မှု – သေဒဏ်ဖြစ်စေ ၊ တစ်သက်တစ်ကျွန်းဒဏ်ဖြစ်စေ ထိုက်သင့်သောပြစ်မှုတစ်ခုခုကျူးလွန်ခြင်း ကို လွယ်ကူစေရန် အားပေးကူညီလျှင် (သို့မဟုတ် ) သိလျက်နှင့် ထိမ်ချန်လျှင်^{181 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၁၁၈။)}
  • ထိုပြစ်မှုနှင့်ပတ်သတ်၍ ပြုလုပ်မှု (သို့မဟုတ်) ပျက်ကွက်မှုအတွက် မိမိဆန္ဒအလျှောက် ထိမ်ချန်လျှင် (သို့မဟုတ်) ဖုံးကွယ်လျှင်
    • ပြစ်မှုကျူးလွန်ခြင်းရှိပါက ထိုသူကို ၇နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်သည်။
    • ပြစ်မှုကျူးလွန်ခြင်းမရှိပါ ထိုသူကို ၃နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်သည်
• မည်သူမဆို ထောင်ဒဏ်ချမှတ်နိုင်သော ( တစ်သက်တစ်ကျွန်း (သို့မဟုတ်) သေဒဏ်ထက်နည်းသော ) ပြစ်မှုကို ကျူးလွန်ရန်လွန်ရန် မိမိသဘောဆန္ဒအလျောက် အားပေးကူညီလျှင် (သို့မဟုတ်) သိလျက်နှင့်အားပေးကူညီလျှင်^{182 (၁၈၆၁ ခုနှစ်၊ ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၁၂၀)}
  • ထိုပြစ်မှုနှင့်ပတ်သတ်၍ ပြလုပ်ခြင်းအားဖြင့်ဖြစ်စေ၊ ပျက်ကွက်ခြင်း အားဖြင့်ဖြစ်စေ မိမိဆန္ဒအလျှောက် ထိမ်ချန်လျှင် (သို့မဟုတ်) ဖုံးကွယ်လျှင်
    • ပြစ်မှုကျူးလွန်ခြင်းရှိပါက ထိုသူကို အမြင့်ဆုံးထောင်ဒဏ်၏ ၄ပုံတစ်ပုံ အထိ ဖြစ်စေ ၊ ထိုဥပဒေပြဌာန်းထားသည့်အတိုင်း တူညီသော ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်သည်။
    • ပြစ်မှုကျူးလွန်ခြင်းမရှိပါက ထိုသူကို အမြင့်ဆုံးထောင်ဒဏ်၏ ၈ပုံတစ်ပုံဖြစ် အထိ ဖြစ်စေ ၊ ထိုဥပဒေပြဌာန်းထားသည့်အတိုင်း တူညီသော ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်သည်။
• ခြွင်းချက်အနေဖြင့် ဥပဒေပြဌာန်းချက် တစ်ရပ်သည် ပြစ်မှုတစ်ခုအား အားပေးကူညီ မှုအတွက်ပြစ်ဒဏ်ကို သီးခြားပြဌာန်းထားပါက ယင်းပြဌာန်းချက်အတိုင်း ပြစ်ဒဏ်ပေးခံရမည် ဖြစ်သည်။

• ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်း ဆိုသည်မှာ ဒေသအာဏာပိုင်များ၊ စစ်တပ်နှင့်/သို့မဟုတ် အစိုးရမှ အသုံးပြုရန် ရည်ရွယ်ထားသော မည်သည့်ပစ္စည်းကိုမဆို ဆိုလိုပါသည်။ အများပိုင်ပစ္စည်း စာရွက်စာတမ်းများပင် ပါဝင်နိုင်သည်။^{189 (၁၉၄၇ ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၂ (စျ))}
• ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကို ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ လက်ဝယ်ထားခြင်း၊ ခိုးယူခြင်း၊ အလွဲသုံးစားလုပ်ခြင်း၊ သို့မဟုတ် ဖျက်ဆီးခြင်းသည် ပြစ်မှုမြောက်သည်။ ^{190 (၁၉၄၇ ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၆(၁))}
  • စွပ်စွဲခံရသူသည် ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကို ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် လက်ဝယ်ထားခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သက်သေထင်ရှားပြသရန် တာဝန်ရှိပါသည်။ ^{191 (၁၉၄၇ ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၆(၂))}
  • ဝရမ်းမပါဘဲ ဖမ်းဆီး နိုင်သည်။^{192 (၁၉၄၇ ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၇(၁))}
  • ပြစ်ဒဏ်- ခုနှစ်နှစ်အထိ ထောင်ဒဏ်နှင့်/သို့မဟုတ် ငွေဒဏ်။^{193 (၁၉၄၇ ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၆)}
• ပျောက်ဆုံးသွားသော သို့မဟုတ် စွန့်ပစ်ထားသော ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းများကို တွေ့ရှိလျှင် ဖယ်ရှားခြင်း သို့မဟုတ် တစ်မျိုးတစ်ဖုံပြုလုပ်ခြင်းတို့မပြုသင့်ပါ။^{194 (၁၉၄၇ ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၃)}
  • အခြေအနေများပေါ်မူတည်၍ အာဏာပိုင်များထံ တင်ပြတင်ပြရန် လိုအပ်ပါသည်။^{195 (အသေးစိတ်အချက်အလက်များအတွက် ၁၉၄၇ ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၃(က) ကိုကြည့်ပါ၊)}
  • ပြစ်ဒဏ်- ခြောက်လနှင့်/သို့မဟုတ် ငွေဒဏ်။
• ဤဥပဒေအား ချိုးဖောက်ရန် အားထုတ်ခြင်း၊ အားပေးကူညီခြင်း၊ သို့မဟုတ် တနည်းနည်းဖြင့် ပြင်ဆင်ခြင်း တို့သည့် ပြစ်မှု ဖြစ်ပါသည်။^{196 (၁၉၄၇ ပြည်သူပိုင်ပစ္စည်းကာကွယ်ပေးရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၉)}

• သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုသည်မှာ “အသက်နှင့်ပစ္စည်းဥစ္စာပိုင်ဆိုင်မှု၊ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှု၊အခြေခံ အဆောက်အအုံများ” နှင့် “အများပြည်သူ၏ကျန်းမာရေး” သို့မဟုတ် ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်ပျက်စီးခြင်း တို့ ပါဝင်သည်။
  • ဤအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်တွင် သဘာဝအလျောက်ဖြစ်စေနှင့် လူပြုလုပ်မှုကြောင့်ဖြစ်စေ၊ပေါ့ဆမှု ကြောင့် ဖြစ်စေ ဖြစ်ပေါ်လာသော မီးလောင်မှု၊ မြေပြိုမှု၊ ရေကြီးမှု၊ မြေတိုက်စားမှု၊ ကောက်ပဲသီးနှံများပျက်စီးမှု၊ ကူးစက်ရောဂါဖြစ်ပွားမှု၊ အကြမ်းဖက်မှု သို့မဟုတ် လက်နက်ကိုင် သောင်းကျန်းမှုများ၊ ဆီယိုဖိတ်မှုများပါဝင်သည်။
  • သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တားဆီးကာကွယ်ရေးကော်မတီသည် ဥပဒေတွင်မပါဝင်သေးသော နောက်ထပ်အန္တရာယ်များကို သတ်မှတ်ပိုင်ခွင့်ရှိသည်။ ^{197 (၂၀၁၃ ခုနှစ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲရေးဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ ၂ (ခ))}
• ဤဥပဒေသည် Covid-19 ကပ်ရောဂါ ဆိုင်ရာ တရားဝင် ကန့်သတ်ချက်များကို ချိုးဖောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်များကို အရေးယူရာတွင် အသုံးချသည်။
• သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်သော(သို့) ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ဖွယ်ရှိသောလုပ်ရပ်များကိုတမင်တကာ လုပ်ဆောင်မှု၊ သို့မဟုတ် ပေါ့ဆမှုတစ်စုံတစ်ရာ၊ ကို ကျူးလွန်ခြင်းအတွက်^{198 (၂၀၁၃ ခုနှစ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲရေးဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၅)}
  • ပြစ်ဒဏ်- သုံးနှစ်အထိ ထောင်ဒဏ်နှင့်/သို့မဟုတ် ငွေဒဏ်။
• သက်ဆိုင်ရာအစိုးရ၏ ညွှန်ကြားချက်များကို လိုက်နာရန်တမင်ပျက်ကွက်ခြင်း။^{199 (၂၀၁၃ ခုနှစ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲရေးဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၀ (က))}
  • ပြစ်ဒဏ်- တစ်နှစ်အထိ ထောင်ဒဏ်နှင့်/သို့မဟုတ် ငွေဒဏ်။^{200 (၂၀၁၃ ခုနှစ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲရေးဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၀)}
  • ကူးစက်နိုင်သောရောဂါများကို ထိန်းချုပ်ရန် ကာကွယ်ရေးအစီအမံများကို လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်သူများသည် အခြားဥပဒေအရလည်းအရေးယူခံရနိုင်ယူခံရနိုင်ပါသည်။ ^{201 (၁၉၉၅ ခုနှစ် ကူးစက်ရောဂါများ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးဥပဒေ၊ ပုဒ်မ ၁၅ မှ ပုဒ်မ ၁၈)}
• အများပြည်သူ ကြောက်ရွံ့မှု သို့မဟုတ် စိုးရိမ်ပူပန်မှုဖြစ်စေရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ် တစ်ခုနှင့်ပတ်သက်၍ မဟုတ်မမှန်သတင်းလွှင့်ခြင်း။
  • ပြစ်ဒဏ်- တစ်နှစ်အထိ ထောင်ဒဏ်နှင့်/သို့မဟုတ် ငွေဒဏ်။^{202 (၂၀၁၃ ခုနှစ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲရေးဆိုင်ရာဥပဒေ ပုဒ်မ – ၂၇)}

၂၀၁၃ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ^{203 (၂၀၁၇ခုနှစ်တွင်ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။)}

• ဆက်သွယ်ရေးကွန်ယက်ကိုအသုံးပြု၍ အသရေဖျက်ခြင်းဆိုသည်မှာ “မည်သူမဆို ဆက် သွယ်ရေးကွန်ရက် ကို အသုံးပြုပြီး ခြောက်လှန့်တောင်းယူခြင်း၊ အသရေဖျက်ခြင်း၊ နှောင့်ယှက်ခြင်း သို့မဟုတ် ခြိမ်းခြောက်ခြင်း တို့သည် ပြစ်မှုမြောက်သည်။^{204 (၂၀၁၇ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေပုဒ်မ၄။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၆၆)}
  • အမှုကို နစ်နာသူ သို့မဟုတ် နစ်နာသူ၏ ကိုယ်စားလွှဲအပ်ခြင်းခံရသူကသာ တိုင်ကြားနိုင်သည်။ ^{205 (၂၀၁၇ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ-၅။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၈၀(ဂ)။)}
  • တရားစွဲဆိုမှု ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန^{206 (ယခင်က ဆက်သွယ်ရေးနှင့် သတင်းအချက်အလက် နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန)}  ၏ ကြိုတင်ခွင့်ပြုချက် ရယူရမည်ဖြစ်သည်။^{207 (၂၀၁၇ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ -၅။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၈၀(ခ)။)}
  • ပြစ်ဒဏ် အများဆုံး (၃)နှစ်ထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်သည်။^{208 (၂၀၁၇ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ-၃။)}
• မမှန်မကန်သောသတင်းအချက်အလက်မျှဝေခြင်း – မရိုးဖြောင့်သောသဘောဖြင့် မမှန်ကန်သော သတင်း ကို ဆက်သွယ်ခြင်း၊ ဖမ်းယူခြင်း၊ ပို့လွှတ်ခြင်း၊ ဖြန့်ဝေခြင်း နှင် ပေးဝေခြင်း (သို့မဟုတ်)ထို ကိစ္စရပ် အတွက် ပူးပေါင်းပါဝင် ခြင်း တို့ ကျူးလွန်ခြင်းသည် ပြစ်မှုမြောက်သည်။ ^{209 (၂၀၁၇ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေပုဒ်မ-၃ ။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေပုဒ်မ-၆၈(က)။)}
  • ပြစ်ဒဏ် အများဆုံး ၃နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ ၊ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်သည်။^{210 (၂၀၁၇ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ – ၃။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၆၆။)}
• ဤဥပဒေအရ ပြစ်မှုများသည် အာမခံ ပေးနိုင်သောပြစ်မှုများဖြစ်သည်။
• ပစ္စည်းများကို ရှာဖွေသိမ်းယူရန် အာဏာ- အာဏာပိုင်များသည်^{211 (ဤကိစ္စတွင် “အာဏာပိုင်များ” သည် ဤဥပဒေအရ ဖွဲ့စည်းထားသော ဌာနနှင့် အထက်ဖော်ပြပါဌာနမှ တာဝန်ပေးအပ် ထားသည့် “သင့်လျော်သော ပုဂ္ဂိုလ်များ” ၏ သတ်မှတ်ထားသော စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့ကိုရည်ညွှန်းပါသည်။၂၀၁၃ဆက်သွယ်ရေး ဥပဒေ၊ ပုဒ်မ၄၀)} ပစ္စည်းများ ရှာဖွေသိမ်းယူရန် အခွင့်အာဏာ ရှိသည်။
• ပို့ဆောင်ရေးနှင့်ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် အများပြည်သူအကျိုးစီးပွားအတွက် “အရေးပေါ် အခြေအနေ များ” တွင် တယ်လီဖုန်းဆက်သွယ်ရေးများကို ပိတ်ရန်၊ ဟန့်တားရန်၊ လိုအပ်သော သတင်းအချက်အလတ်များကို ရယူခြင်းနှင့် ထိန်းချုပ်ခြင်းဆိုင်ရာ အခွင့်အာဏာရှိသည်။^{212 (၂၀၁၃ ခုနှစ် ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ -၇၇။)}

၂၀၁၃ အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ^{213 (၂၀၁၄၊ ၂၀၁၆၊ ၂၀၁၇ နှင့် ၂၀၁၈ တို့တွင် ပြင်ဆင်ထားပါသည်။ အဂတိလိုက်စားမှုဆိုင်ရာ လုပ်ရပ်များ ပါ၀င်သည့် အခြားသော ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းချက်များ အတွက် ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ-၁၆၁ မှ ၁၆၃ တွင် ကြည့်ပါ (အစိုးရ အရာရှိများနှင့် ပြည်သူ့ဝန်ထမ်း များနှင့်သာ သက်ဆိုင်သည်)။ ပုဂ္ဂလိကနိုင်ငံသားများသည် ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မအရ စွဲချက်တင်ခံရနိုင်သော်လည်း၊ “ပေးဆောင်ခြင်း” သို့မဟုတ် “ပူးပေါင်းကြံစည်မှု” အရ စွဲချက်တင်ခံရနိုင်သည်။)}

• အဂတိလိုက်စားမှုဆိုသည်မှာ ရာထူးတာဝန်ကိုအလွဲသုံးစားပြုလုပ်၍ တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်၍ ဖြစ်စေ အကျိုးအမြတ်တစ်စုံတစ်ရာကို ပြုလုပ်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ရယူခြင်း (သို့မဟုတ်) ရယူရန်အားထုတ် ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ ^{214 (၂၀၁၈ ခုနှစ် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ-၄၊ ၂၀၁၃ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ၏ ပုဒ်မ-၃(က)(၁)-(၂) ကို ပြင်ဆင်ခြင်း။)}
  • ဥပဒေနှင့်မညီသော အရာတခုခုကို ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဥပဒေနှင့်အညီပြုလုပ်ခြင်းမှရှောင်ကြည်ခြင်း၊ တစ်ဦးတစ်ယောက်၏ ဥပဒေနှင့်အညီ ရသင့်သောအခွင့်အရေးကို ပေးခြင်း သို့မဟုတ် ငြင်းဆိုခြင်းတို့ဖြင့် ရာထူးအာဏာကို အလွဲသုံးစားလုပ်နိုင်ပါသည်။
• နိုင်ငံရေးရာထူးလက်ရှိဖြစ်သူ၏ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုသည်ပြစ်မှုမြောက်သည်။ ^{215 (၂၀၁၃ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေပုဒ်မ-၅၅)}
  • ပြစ်ဒဏ် ၁၅နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ချမှတ်ရမည့်အပြင် ငွေဒဏ်လည်းချမှတ်နိုင်သည်။
• နိုင်ငံရေးရာထူးလက်ရှိဖြစ်သူမှအပ “အခြားလုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိသူ” မည်သူမဆို၏ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုသည် ပြစ်မှု မြောက်သည်။ ^{216 (၂၀၁၃ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ(၂၀၁၃) ပုဒ်မ – ၅၆)}
  • ပြစ်ဒဏ် ၁၀နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ချမှတ်ရမည့်အပြင်ငွေဒဏ်လည်းချမှတ်နိုင်သည်။
• နိုင်ငံရေးရာထူးလက်ရှိဖြစ်သူနှင့်လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာရှိသူမှအပ အခြားမည်သူမဆိုကျူးလွန်သော လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုသည် ပြစ်မှု မြောက်သည်။^{217 (၂၀၁၃ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ(၂၀၁၃) ပုဒ်မ – ၅၇)}
  • ပြစ်ဒဏ် ၇နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ချမှတ်ရမည့်အပြင် ငွေဒဏ်လည်းချမှတ်နိုင်သည်။
• မည်သူမဆို ၂၀၁၃ခုနှစ် အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေပါပြစ်မှုတစ်ခုခုကိုကျူးလွန်ရန် အားထုတ်ခြင်း၊ လှုံဆော်ခြင်း၊ ပူးပေါင်းကြံစည်ခြင်း ပြုလုပ်လျှင် ၄င်းပြစ်ဒဏ်အတွက်ချမှတ်ထားသော ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်းခံရမည်။ ^{218 (၂၀၁၃ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ(၂၀၁၃) ပုဒ်မ -၆၃)}
• ဤဥပဒေအရ အရေးယူခွင့်ရှိသည့်ပြစ်မှုများသည် ရဲအရေးပိုင်သော ပြစ်မှုဖြစ်သည်။^{219 (၂၀၁၃ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ(၂၀၁၃) ပုဒ်မ – ၆၉)}
• တရားသူကြီးများနှင့်ဥပဒေအရာရှိများအပါအဝင် ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းများကျူးလွန်သော အဂတိလိုက်စားမှု၊ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုနှင့် ရာထူးအာဏာ အလွဲသုံးစားလုပ်မှုများကို အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေး ကော်မရှင် (ACC ) တွင်တိုင်ကြားနိုင်သည်။
  • သတင်းပေးပို့တိုင်ကြားသူသည် အသရေဖျက်မှု (သို့မဟုတ်) အခြားသောဥပဒေများဖြင့်အရေးယူ ခြင်းမှရှောင်ရှားရန် ခိုင်လုံသောအကြောင်းပြချက်ကိုတင်ပြရမည်။^{220 (၂၀၁၃ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ(၂၀၁၃) ပုဒ်မ – ၄၆)}
    • မည်သူမဆိုခိုင်လုံသောအကြောင်းပြချက်မရှိပဲ အခြားသူတစ်ဦးကိုနစ်နာစေရန် ရည်ရွယ်၍ တိုင်ကြားကြောင်းတွေ့ရှိလျှင် ထိုသူကို ၃နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ချမှတ်နိုင်သည့် အပြင် ငွေဒဏ်ပါချမှတ်နိုင်သည်။ ^{221 (၂၀၁၈ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ – ၂၄ ၊ ၂၀၁၃ အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ-၅၉ပြင်ဆင်ချက်)}

• “အစိုးရ လျို့ဝှက်ချက်” နှင့်ပတ်သတ်၍ ဤဥပဒေအရအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်မရှိပါ။
• မည်သူမဆို နိုင်ငံတော်၏လုံခြုံရေး (သို့မဟုတ်) အကျိုးစီပွားကို ထိခိုက်စေသောရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် တားမြစ်ထားသောနေရာတွင် ရှိနေခြင်းသည် ပြစ်မှုမြောက်ပါသည်။^{222 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃ (၁) (က))}
  • တားမြစ်ထားသောနေရာတွင်^{223 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂(၈))} စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ နေရာများလည်း ပါဝင်ပါသည်။
  • ထိုပြစ်မှုသည် ရဲအရေးပိုင်သောပြစ်မှုများဖြစ်ပြီး အာမခံမရသောပြစ်မှုများဖြစ် သည်။^{224 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၂ (က))}
  • ပြစ်ဒဏ်- ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် အထိ ချမှတ်ခံရနိုင်သကဲ့သို့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာကိစ္စ သို့မဟုတ် အစိုးရ လျှို့ဝှက်စာနှင့် သက်ဆိုင်သော အထူးအခြေအနေ ကိစ္စရပ်များတွင် ထောင်ဒဏ် ၁၄ နှစ်အထိ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။
• ရန်သူကိုတိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်၍ဖြစ်စေ အသုံးဝင်စေနိုင်သော မည်သည့် ပုံကြမ်း၊ စနစ်ပုံ၊ နမူနာပုံစံ သို့မဟုတ် မှတ်စုကိုမဆို ပြုလုပ်ခြင်းသည်ပြစ်မှုမြောက်ပါသည်။^{225 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃(၁) (ခ))}
  • ရန်သူအား တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်၍ဖြစ်စေ အသုံးဝင်စေမည်ဟု တွက်ချင့်ထား သောသတင်းအချက်အလက်တစ်ရပ်ရပ်ကို ရယူခြင်း၊ စုဆောင်းခြင်း၊ ထုတ်ဝေခြင်းတို့သည် ပြစ်မှုမြောက်ပါသည်။ ^{226 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၃ (၁) (ဂ))}
  • ထိုပြစ်မှုသည် ရဲအရေးပိုင်သောပြစ်မှု၊ အာမခံမရသောပြစ်မှုဖြစ်သည်။ ^{227 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၂ (က))}
  • ပြစ်မှု- ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် အထိ ချမှတ်ခံရနိုင်သကဲ့သို့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာကိစ္စ သို့မဟုတ် အစိုးရ လျှို့ဝှက်စာနှင့် သက်ဆိုင်သော အထူးအခြေအနေ ကိစ္စရပ်များတွင် ထောင်ဒဏ် ၁၄ နှစ်အထိ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။
• အထက်တွင်ဖော်ပြထားသော တစ်ခုခုကိုကျူးလွန်ရာတွင် (မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း၌ ဖြစ်စေ၊ အပြင်၌ဖြစ်စေ ရှိနေသော) နိုင်ငံခြားသူလျှို နှင့် ဆက်သွယ်လျှင် သို့မဟုတ် ဆက်သွယ်ခဲ့ခြင်း သို့မဟုတ် ဆက်သွယ်ရန် အားထုတ်ခဲ့သည် ဟူဟူသော အချက်သည် ရန်သူအတွက် တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက်၍ ဖြစ်စေ အသုံးဝင်စေနိုင်မည့် သတင်းအချက်အလက်ကို ရယူခဲ့ကြောင်း၊ သို့မဟုတ် ရယူရန်အားထုတ်ခဲ့ကြောင်း သက်သေပြရာတွင် စပ်ဆိုင်သော အကြောင်းအရာ ဖြစ်သည်သည်။ ^{228 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၄)}
  • စွပ်စွဲခံရသူသည် နိုင်ငံခြားသူလျိုနှင့် အဆက်အဆံ၊ အပေါင်းအဖော်ပြုလျှင် (သို့မဟုတ်) နိုင်ငံခြားသူလျိုရှိရာ နေရာသို့ သွားရောက်ခဲ့ပါက (သို့မဟုတ်)
    • စွပ်စွဲခံရသူသည် နိုင်ငံခြားသူလျှို နှင့်ပတ်သက်သည့် အမည်၊ လိပ်စာ သို့မဟုတ် အခြားအချက်အလက်တစ်ခုခုကို လက်ဝယ်ရှိလျှင် နိုင်ငံခြားသူလျှိုနှင့် ဆက်သွယ်သည်ဟု မှတ်ယူခံရမည်ဖြစ်သည်။
  • နိုင်ငံခြားသူလျို^{229 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၄ (၂) (ခ))} ဆိုသည်မှာ နိုင်ငံတော်၏ လုံခြုံရေး သို့မဟုတ် အကျိုးစီးပွားကို ထိခိုက်စေရန်ရည်ရွယ်ပြီး ပြုလုပ်မှု တစ်ခုခုကိုကျူးလွန်ရန် နိုင်ငံခြားအင်အားစု တစ်ရပ်ရပ်က တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ၊ သွယ်ဝိုက် ၍ ဖြစ်စေ စေခိုင်းခြင်းခံရသူ သို့မဟုတ် စေခိုင်းခြင်းခံခဲ့ရသူဟု မသင်္ကာဖွယ်ရာ လုံလောက်သော အကြောင်းရှိသူ (သို့မဟုတ်)
    • နိုင်ငံခြားအင်အား၏အကျိုးငှာ အဆိုပါပြုလုပ်မှုကို ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော် အတွင်းတွင်ဖြစ်စေ၊ ပြင်ပတွင်ဖြစ်စေ ကျူးလွန်သူ သို့မဟုတ် ကျူးလွန် ရန် အားထုတ်သူ သို့မဟုတ် ကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟူ၍ သော်လည်းကောင်း၊ ကျူးလွန်ရန် အားထုတ်ခဲ့သည် ဟူ၍သော်လည်းကောင်း၊ မသင်္ကာဖွယ်ရာ လုံလောက်သော အကြောင်းရှိသူ
• တရားဝင်လျို့ဝှက်ထားသည့်သတင်းအချက်အလက်ကို လက်ဝယ်ထားသူ သို့မဟုတ် ကြီးကြပ်သူသည် ယင်း သတင်းအချက်အလက်ကို ^{230 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅(၁) (က) – (ဃ))}
  • • တာဝန်ရှိသောသူမှတစ်ပါး အခြားသူတစ်ဦးဦးအား တမင်ဆက်သွယ်ပြောကြားလျှင်
    • နိုင်ငံခြားအင်အားအကျိုးအတွက် သို့မဟုတ် အခြားတစ်နည်းနည်းဖြင့် နိုင်ငံတော်၏လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်စေရန်အတွက် အသုံးပြုလျှင်
    • ဥပဒေနှင့်အညီ ခန့်အပ်ထားသော အာဏာပိုင်ကထုတ်ဆင့်သည့် ညွှန်ကြားချက် အားလုံးကို လိုက်နာရန် တမင်ပျက်ကွက်ခြင်း အပါအဝင် ဆက်လက်ထားပိုင်ခွင့်မရှိဘဲ သို့မဟုတ် တာဝန်နှင့်ဆန့်ကျင်လျှက် ဆက်လက်ထားခြင်း သို့မဟုတ် ပြန်ပေးခြင်း
    • လျှို့ဝှက်ထားသည့် တရားဝင်သင်္ကေတ၊ စကားဝှက် သို့မဟုတ် သတင်းအချက်အလက်ကို ထိုက်သင့်သည့်အတိုင်း ထိန်းသိမ်းရန် ပျက်ကွက်လျှင်
  • ပြစ်ဒဏ် ထောင်ဒဏ်နှစ်နှစ်အထိဖြစ်စေ၊ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်ရမည်။^{231 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅ (၄))}
  • အထက်ဖော်ပြပါပြစ်ဒဏ်များသည် ရဲအရေးမပိုင်သောပြစ်မှုနှင့် အာမခံမရသော ပြစ်မှုဖြစ်သည်။^{232 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၂ (ဂ))}
• သတင်းအချက်အလက်သည် တရားဝင်လျို့ဝှက်ထားရမည့်သတင်းအချက်အလက်ဖြစ်ကြောင်း သိလျက်နှင့်ဖြစ်စေ၊ သိမည်ဟု ယုံကြည်ရန် လုံလောက်သောအကြောင်း ရှိလျက်နှင့်ဖြစ်စေ လက်ခံလျှင်^{233 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅ (၂))}
  • ပြစ်ဒဏ် ၂နှစ်အထိထောင်ဒဏ်ချမှတ်ရမည့်အပြင် ငွေဒဏ်ပါချမှတ်နိုင်သည်။^{234 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅ (၄))}
  • အထက်ဖော်ပြပါပြစ်ဒဏ်များသည် ရဲအရေးမပိုင်သောပြစ်မှုနှင့် အာမခံမရသော ပြစ်မှုဖြစ်သည်။^{235 (၁၉၂၃ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရလျှို့ဝှက်ချက်အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၂ (ဂ))}

၁၉၀၈ မတရားအသင်းများအက်ဥပဒေ^{236 (၁၉၅၄ နှင့် ၁၉၅၈ ခုနှစ်တို့တွင် ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။)}

• မတရားအသင်းဆိုသည်မှာ သီးခြားအမည် ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ အုပ်စုအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည့် အစုအဖွဲ့ကိုဆိုလိုပြီး ယင်းအဖွဲ့သည်-
  • လူအများကို အကြမ်းဖက်သည့် ပြုလုပ်မှုများကိုကျူးလွန်စေရန် သို့မဟုတ် ခြိမ်းခြောက်စေရန် အားပေးသည့် သို့မဟုတ် ပံ့ပိုးသည့် အဖွဲ့၊ သို့တည်းမဟုတ် ယင်းအဖွဲ့တွင် အဆိုပါ အပြုအမူများကို ကျူးလွန်လေ့ရှိသူများက အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါသည့် အဖွဲ့ ^{237 (၁၉၀၈ မတရားအသင်းများအက်ဥပဒေ၊ ပုဒ်မ ၁၅ (က))} (သို့မဟုတ်)
  • နိုင်ငံတော်သမ္မတက ဥပဒေနှင့်ဆန့်ကျင်သည့်အဖွဲ့ (မတရားအသင်း) ဖြစ်သည် ဟု ကြေညာထားသည့် အသင်းအဖွဲ့ ဖြစ်သည်^{238 (၁၉၀၈ မတရားအသင်းများအက်ဥပဒေ၊ ပုဒ်မ ၁၅ (ခ))}
    • နိုင်ငံတော်သမ္မတသည် အောက်ဖော်ပြပါအကြောင်းအ တခုခုရှိသည်ဟု ထင်မြင်ယူဆလျှင် အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ်ကို မတရားအသင်းအဖြစ်ကြေညာနိုင်သည် –^{239 (၁၉၀၈ မတရားအသင်းများအက်ဥပဒေ၊ ပုဒ်မ ၁၆)}
      • “အများပြည်သူငြိမ်းချမ်းရေး” ကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေသည်
      • တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုကိုအနှောက်အယှက်ဖြစ်စေသည် သို့မဟုတ် ဥပဒေနှင့် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ခြင်းကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေသည်
• မတရားအသင်း၏ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်များကို တစ်နည်းနည်းဖြင့်ကူညီခြင်းသည် ပြစ်မှု မြောက်ပါသည်။ ^{240 (၁၉၀၈ မတရားအသင်းများအက်ဥပဒေ၊ ပုဒ်မ ၁၇ (၁))} ယင်းတွင် အောက်ပါအချက်များသာမက အခြားအချက်များလည်း ပါဝင်နိုင်ပါသည်။
  • မတရားအသင်း၏ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ယင်းအဖွဲ့၏ အစည်းအဝေးများတွင်ပါဝင်ခြင်း
  • မတရားအသင်း၏ရည်ရွယ်ချက်အလို့ဌာ ငွေကြေးထောက်ပံ့ခြင်း ၊တောင်းခံခြင်း နှင့် လက်ခံခြင်း
  • ပြစ်ဒဏ် ၂နှစ်ထက်မနည်း ၃နှစ်ထက်မပိုသော ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ရမည့်အပြင် ငွေဒဏ်ပါချမှတ်နိုင်သည်။ ^{241 (၁၉၅၄ ခုနှစ်မတရားအသင်းများအက်ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေပုဒ်မ၂(၁) ၊ ၁၉၀၈ မတရားအသင်းများအက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၇ (၁))}
• မည်သူမဆို မတရားအသင်းကို စီမံခန့်ခွဲလျှင် သို့မဟုတ် စီမံခန့်ခွဲရာတွင် ကူညီလျှင် သို့မဟုတ် (ယင်း အဖွဲ့၏) အသင်းဝင်များ၏အစည်းအဝေးဖြစ်မြောက်ရေးအတွက် ဆော်သြလျှင် သို့မဟုတ် ကူညီလျှင် ၄င်းသည် ကြီးလေးသောပြစ်ဒဏ် ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။^{242 (၁၉၅၄ ခုနှစ် မတရားအသင်းများအက်ဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂(၂) ၊ ၁၉၀၈ မတရားအသင်းများအက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၇ (၂))}
  • ပြစ်ဒဏ် ၃နှစ်ထက်မနည်း ၅နှစ်ထက်မပိုသောထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံရမည့်အပြင် ငွေဒဏ်ပါ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။

၁၉၉၆ ရုပ်မြင်သံကြား နှင့် ဗီဒီယို ဥပဒေ^{243 (၂၀၁၈ နှင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တို့တွင် ပြင်ဆင်ထားပါသည်။)}

• ဤ ဥပဒေ အရ ရုပ်မြင်အသံကြားစက်များ၊ ဗီဒီယို ကတ်ဆက် အသံဖမ်းစက်များနှင့် ဂြိုလ်တု ရုပ်မြင်သံကြား ဖမ်းစက်များကို ဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ၌ မဖြစ်မနေ မှတ်ပုံတင်ရန် လိုအပ်သည်။
• တရားဝင် ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ ဂြိုလ်တုရုပ်မြင်သံကြားဖမ်းစက်များကို လက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင်ထားမှု သည် ပြစ်မှုမြောက်ပြီး ဥပဒေအရ အရေးယူခံရမည်။^{244 (ပို့ဆောင်ရေးနှင့်ဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက ၁၉၉၆ ခုနှစ် ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ဗီဒီယို ဥပဒေနှင့် ပတ်သက်ပြီး ၁၅.၅.၂၀၂၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်သော ကြေညာစာ အမှတ် ၁/၂၀၂၁၊ အပိုဒ် ၂။ ပြစ်ဒဏ်နှင့် ပတ်သက်၍ ယင်းကြေညာစာ အပိုဒ် ၄ ကို ကြည့်ပါ။)}
  • ပြစ်ဒဏ်။ ထောင်င်ဒဏ် ၁ နှစ် ဖြစ်စေ၊ မြန်မာငွေကျပ် (၅) သိန်းအထိအဖြစ်စေ၊ နှစ်မျိုးလုံး ဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။^{245 (ယခင် ထောင်ဒဏ် ၆၊ ဒဏ်ငွေ ငါးသောင်း ကို တိုးမြှင့်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ဗီဒီယိုဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေ (၁၈/၂၀၂၁) ပုဒ်မ ၃။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်၊ ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ဗီဒီယိုဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၆။)}
• ဤ ဥပဒေ အရ ထုတ်ပြန်ထားသည့် အမိန့်များ သို့မဟုတ် ညွှန်ကြားချက်များကို လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်ခြင်း သည်လည်း ပြစ်မှုမြောက်သည်။
  • ပြစ်ဒဏ်။ ထောင်င်ဒဏ် ၁ နှစ် ဖြစ်စေ၊ မြန်မာငွေကျပ် (၅) သိန်းအထိအဖြစ်စေ၊ နှစ်မျိုးလုံး ဖြစ်စေ ချမှတ်ခံရနိုင်ပါသည်။^{246 (ယခင် ထောင်ဒဏ် ၆၊ ဒဏ်ငွေ ငါးသောင်း ကို တိုးမြှင့်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ဗီဒီယိုဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေ (၁၈/၂၀၂၁) ပုဒ်မ ၃။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်၊ ရုပ်မြင်သံကြားနှင့် ဗီဒီယိုဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၆။)}